Witamina D – działanie
Witamina D stanowi jedną z najważniejszych witamin w naszym organizmie, dlatego powinniśmy suplementować ją każdego dnia. Między innymi jest odpowiedzialna za zdrowe i silne kości. Chroni przed ich łamliwością i osteoporozą, a także przed chorobami skóry. Wspomaga układ krążenia i zapobiega artozie oraz chorobom serca. Przeciwdziała zapadaniu na choroby zakaźne oraz może hamować rozwój komórek nowotworowych. Pełni także kluczową rolę we wspieraniu dobrego samopoczucia.
Jak objawiają się niedobory witaminy D3?
O jej niedoborze może świadczyć zmęczenie, senność, brak energii, problemy z koncentracją, a nawet stany depresyjne. Nic więc dziwnego, że po witaminę D3 dla dorosłych najczęściej sięgamy w okresach nadmiernego zmęczenia, intensywnej pracy czy słabej ekspozycji na światło słoneczne. Jej niedobór może objawiać się również bólem kości i mięśni, bezsennością, chorobami przyzębia, ogólnym osłabieniem i spadkiem odporności.
Witamina D3 to lek mający duży wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego, dlatego jej niedobór może prowadzić do demineralizacji (odwapnienia) kości. Dzieje się tak dlatego, że przy niedoborze witaminy D wapń nie wchłania się w układzie pokarmowym w odpowiedni sposób. W efekcie wzrasta ryzyko złamań, skrzywień, zwyrodnień, osteoporozy, osteomalacji (rozmiękania kości) i wypadania zębów. Niedobór witaminy D u niemowląt i małych dzieci może natomiast objawiać się krzywicą, powolnym wzrostem czy guzami czołowymi. Preparaty z witaminą D3 są stosowane w profilaktyce wielu schorzeń i wspierają funkcjonowanie układu kostnego, nerwowego, mięśniowego oraz odpornościowego.
Czy witaminę D można przedawkować?
Przedawkowanie witaminy D jest zjawiskiem rzadkim i nie może do niego dojść w przypadku przyjmowania substancji z dietą czy ekspozycji na promienie słoneczne. O nadmiarze witaminy D mówimy więc wyłącznie w przypadku doustnej suplementacji – gdy dawka 4-krotnie przekroczy zalecaną.
Sytuacja przedawkowania wiąże się z zatruciem organizmu i powstaniem szkodliwych nadtlenków, które wytwarzają się wskutek utlenienia lipidów błon komórkowych zawierających kwasy tłuszczowe nienasycone. Nadmiar witaminy D3 może też sprzyjać odkładaniu się wapnia w nerkach, sercu i tętnicach, co prowadzi do zaburzeń funkcjonowania układu krwionośnego i nerwowego. Niezwykle ważne jest więc przyjmowanie witaminy D3 zgodnie z ulotką oraz zaleceniami lekarza lub farmaceuty – zwłaszcza jeśli decydujemy się na witaminę D3 w formie leku bez recepty.
Witamina D – kiedy sięgać po suplementy?
Witamina D wymaga suplementacji w sytuacji braku światła słonecznego (np. w przypadku długotrwałego przebywania w pomieszczeniach zamkniętych bez możliwości ekspozycji na słońce). Szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych nasz organizm narażony jest na jej niedobór. Po suplementację witaminy D3 warto także sięgnąć w przypadku zaburzeń trawienia (zaburzone wchłanianie), nadwagi oraz przyjmowania leków nasennych i leków na padaczkę.
Gdzie występuje witamina D3?
Witamina D obecna jest w produktach spożywczych takich jak drożdże, jaja kurze czy tłuste ryby morskie. Witamina D3 dostępna jest także w postaci leków bez recepty, suplementów diety oraz może być przepisana przez lekarza w ściśle określonych chorobach, jak jej zdiagnozowany niedobór lub osteoporoza. Witamina D występuje również w tranach, innych olejach ryb morskich, np. w oleju z wątroby rekina. Witaminę D można spotkać w postaci tabletek, kapsułek oraz płynu doustnego (krople z pompką lub kroplomierzem).
Jakie są formy witaminy D?
Wyróżniamy trzy formy witaminy D: D1, D2 i D3.
Witamina D1 (kalcyferol) jako jedyna spośród całej trójki rozpuszcza się w wodzie i występuje głównie w tranie. Nie da się jej wytworzyć w sposób sztuczny, dlatego w lekach i suplementach występują zazwyczaj pozostałe formy witaminy D.
Witamina D2 (ergokalcyferol) to związek pochodzenia roślinnego, wytwarzany głównie przez rośliny, grzyby i drożdże. Można ją dostarczać do organizmu wraz z pożywieniem, choć w przypadku niedostatecznej ekspozycji na słońce przyjmowanie witaminy D2 z dietą może być niewystarczające. W takiej sytuacji zalecana jest suplementacja. Witaminę D2 syntetyzuje się w warunkach laboratoryjnych.
Witamina D3 (cholekalcyferol) jest związkiem pochodzenia zwierzęcego, naturalnie występującym w skórze człowieka na skutek działania promieni UV-B. Jest to najpopularniejsza i najbardziej pożądana forma witaminy D dostępna w lekach i suplementach. Naturalnie występuje m.in. w wątróbce, maśle, tłustych rybach i żółtkach jaj. Niektóre badania wskazują, że D3 to witamina wyróżniająca się lepszą biodostępnością niż D2, co oznacza, że ma dłuższe działanie i wyższą skuteczność.
Witamina D3 2000 czy 4000 - jakie jest dzienne zapotrzebowanie?
Wysokość dawki mierzymy w jednostce międzynarodowej, określanej skrótem j.m. lub IU (ang. international unit). Jest to jednostka aktywności substancji biologicznie czynnych ustalana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Podczas zakupu zwróć uwagę na zawartość witaminy D w jednej kapsułce. Najczęściej dostępne są witamina D3 2000 IU oraz witamina D 4000 IU, choć można również nabyć leki o mniejszej zawartości D3, np. 1000 IU. Ułatwieniem dla pacjentów są także oznaczenia, do kogo adresowany jest lek lub suplement (np. do seniorów).
Rekomendowana dzienna dawka witaminy D:
● noworodki i niemowlęta: 400-600 IU,
● dzieci i młodzież (1-18 lat): 600-1000 IU (w zależności od masy ciała) od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli ekspozycja na słońce jest niedostateczna,
● dorośli: 800-2000 IU od września do kwietnia lub przez cały rok,
● seniorzy (65+): 800-2000 IU przez cały rok ze względu na obniżoną syntezę witaminy D,
● kobiety ciężarne i karmiące: 1500-2000 IU,
● osoby otyłe: dzieci i młodzież: 1200-2000 IU od września do kwietnia lub przez cały rok; dorośli i seniorzy: 1600-4000 IU przez cały rok.
Dawka profilaktyczna może się zmienić w przypadku stwierdzenia niedoboru. W tej sytuacji lekarz może zalecić przyjmowanie nawet 7000-10000 IU na dobę przez 1-3 miesiące – w zależności od masy ciała, wieku i poziomu niedoboru. W trakcie leczenia niezbędna jest regularna kontrola stężenia 25OHD (metabolitu witaminy D) w surowicy krwi. Aby zapobiec przedawkowaniu, leczenie zdiagnozowanego niedoboru powinno odbywać się wyłącznie pod opieką lekarza.
Jak uzupełniać witaminę D3?
Aby uniknąć niedoboru witaminy D w organizmie, należy zadbać o odpowiednią profilaktykę. Dotyczy to zarówno wyborów żywieniowych, jak i trybu życia czy suplementacji. Jak dbać o odpowiedni poziom witaminy D w organizmie?
● Pamiętaj o codziennej ekspozycji na słońce – wystarczy 15-20 minut między 10:00 a 15:00. W tym czasie należy odsłonić jak największą powierzchnię skóry, nie zapominając przy tym o umiarze i nie dopuszczając do poparzenia.
● Zadbaj o właściwą dietę – wprowadź do codziennego żywienia produkty bogate w witaminę D, takie jak tłuste ryby, żółtka jaj, ser żółty, wątróbka, grzyby, przetwory mleczne i produkty pochodzenia zwierzęcego.
● Wprowadź suplementację – szczególnie w okresie jesienno-zimowym, od marca do kwietnia. Sprawdź rekomendacje dla osób w twoim przedziale wiekowym. W niektórych przypadkach konieczna jest całoroczna suplementacja lub zwiększenie dawki w celu leczenia niedoboru. Dawkę i okres leczenia ustal z lekarzem.
Prawidłowy poziom witaminy D3 wspiera wchłanianie wapnia i fosforu, co ma znaczący wpływ na kości, zęby, mięśnie i odporność. Przyjmowanie witaminy D podczas ekspozycji na słońce oraz wraz z dietą i suplementacją to sposób na wzmocnienie całego organizmu, poprawę samopoczucia i zmniejszenie ryzyka wystąpienia wielu chorób.
Witamina D dla dorosłych - jaki suplement wybrać?
Stojąc przed wyborem witaminy D3 dla dorosłych, należy zapoznać się z jej składem. Wielkość dawki należy dostosować do swojego wieku, stanu zdrowia oraz zapotrzebowania organizmu na daną witaminę. W naszej internetowej aptece cefarm24.pl znajdą Państwo szeroki wybór najlepszych jakościowo witamin D3 dla dorosłych, takich jak: Acti Vita-miner D3, Avetin D, Biaron witamina D, D-Vitum forte, Molekin D3 oraz Naturell Witamina D3.