Jest niezastąpione w kuchni śródziemnomorskiej i stanowi esencję jednego z najpopularniejszych olejków o właściwościach leczniczych. Mowa o lebiodce pospolitej, czyli znanym na całym świecie oregano. Zioło to ma sporo właściwości prozdrowotnych, które czynią go nie tylko przyprawą, ale również lekarstwem.

Pochodzenie oregano

Lebiodka pospolita (Origanum vulgare) jest rośliną znaną ludzkości od tysięcy lat i uprawiano ją w basenie Morza Śródziemnego. Starożytnym Grekom oregano służyło jako środek przeciwbólowy, a Egipcjanom pomagało m.in. w procesie mumifikacji. Z uwagi na swój wygląd, słodkawy smak i właściwości, oregano było nazywane dzikim lub słodkim majerankiem. Z wyglądu to niepozorna, mierząca około 80 cm bylina, ale szybko zyskała ona ogromną popularność – głównie ze względu na swoje działanie antybakteryjne oraz walory smakowe. Obecnie oregano jest powszechne w całej Europie i rośnie dziko także w Polsce.

Oregano – wartości odżywcze

O sile oregano jako roślinie prozdrowotnej decydują głównie dwie substancje – karwakwol i tymol, ale obecność tych antyoksydantów to nie wszystko. W oregano znajdziemy ważne składniki mineralne – przede wszystkim wapń, potas, magnez oraz żelazo. Ponadto lebiodka pospolita to rezerwuar witamin – głównie witaminy E oraz pochodzące z grupy B. W oregano znajdują się też garbniki, pochodne luteoliny, diosmetyny i apigeniny oraz związki gorczycowe.

Badania wykazały, że dzięki temu oregano ma właściwości lecznicze, które pomagają m.in. w obniżeniu ciśnienia tętniczego oraz poziomu cukru we krwi. Przyprawa ta pozytywnie wpływa również na procesy trawienia, pobudzając układ pokarmowy do produkcji żółci i kwasów żołądkowych. Obecność wspomnianego wyżej karwakrolu sprawia, że regularne stosowanie oregano może wpłynąć na zmniejszenie ryzyka zachorowania na nowotwory. Tymol natomiast działa na niektóre typy bakterii, jak gronkowce czy bakterie z rodzaju Listeria. Stąd też wynika obecność tymolu w niektórych płynach do płukania jamy ustnej.

Przydatne produkty:
-> Preparaty z oregano
-> Preparaty do płukania jamy ustnej

Olejek z oregano a zdrowie

Wśród wielu zastosowań oregano nie można zapomnieć o olejku, który jest esencją rośliny i może być stosowany jako dodatkowe wsparcie dla naszego systemu immunologicznego. Przed użyciem olejku z oregano warto jednak pamiętać, że podobnie jak w wypadku innych olejków eterycznych, należy używać go rozważnie – kilka kropel w zupełności wystarczy. Właściwości olejku z oregano sprawiają, że po jego zastosowaniu dochodzi do redukcji napięcia psychicznego i fizycznego oraz obniżenia poziomu stresu. Jednocześnie działa on bakteriobójczo oraz łagodzi ból. Ważna informacja – olejek z oregano nie jest przeznaczony dla dzieci, ani kobiet w ciąży lub karmiących matek.

Zastosowanie oregano w kuchni

Przyprawę tą najczęściej kojarzymy z daniami kuchni włoskiej. Oregano możemy dodawać w formie sproszkowanej lub naturalnej do pizzy czy wszelkich sosów na bazie pomidorów. Lekko słodki smak oregano dodaje tym potrawom smaku i wyrazistości. To jednak nie wszystko. Zastosowanie oregano ma również sens w przypadku dań mięsnych. Tu najwięcej “do powiedzenia” mają antyoksydanty, a w szczególności karwakrol. Substancja ta pomaga m.in. obniżyć kancerogenne właściwości (rakotwórcze) smażonego mięsa czy ryb. Poza tym z powodzeniem oregano można dodawać do jajek i serów (jako przyprawę lub ozdobę).

Jak uprawiać oregano w domu?

Lebiodka pospolita nadaje się do wyhodowania w ogrodzie, na tarasie, czy też na parapecie w domu. Oregano lubi słoneczne stanowiska – najlepiej sadzić je w glebie gliniastej, która dobrze znosi przesuszenia. W przypadku oregano większym zagrożeniem jest nadmiar wody niż jej brak. Eksperci radzą, aby roślinę podlewać, gdy wierzchnia warstwa ziemi jest już sucha, bowiem nadmiar wody może doprowadzić do procesu gnilnego korzeni oregano, a tego lepiej unikać. Do uprawy nie należy stosować żadnych nawozów mineralnych ani obornika.

Autor artykułu:
mgr farm. Paweł Konończuk