Po posiłku odczuwasz nieprzyjemne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego? Uporczywa zgaga i odbijanie wpływają na Twoje samopoczucie? To może być refluks. Sprawdź, jakie są jego najpopularniejsze objawy oraz w jaki sposób możesz je zmniejszyć.

Gdy jedzenie przestaje sprawiać przyjemność

Potocznie refluks żołądka, a zgodnie z terminologią medyczną refluks żołądkowo-przełykowy lub choroba refluksowa przełyku. Refluks to jedno ze schorzeń przewodu pokarmowego, które polega na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. Towarzyszące temu dolegliwości znacznie wpływają na samopoczucie pacjenta, a lekceważone lub niewłaściwie leczone mogą prowadzić do poważnych powikłań.

Między przełykiem a żołądkiem jest mięsień – dolny zwieracz przełyku. Gdy praca tego mięśnia ulega zaburzeniu, pokarm wraz z kwasem solnym i enzymami trawiennymi cofa się do przełyku. Temu nieprzyjemnemu schorzeniu towarzyszy szereg dodatkowych objawów.

Refluks: objawy i przyczyny choroby

Refluks żołądkowy objawia się nie tylko uczuciem pokarmu w przełyku (tzw. „gula” w gardle), ale także zgagą, kwaśnym lub pustym odbijaniem się, niekiedy suchym kaszlem lub chrząkaniem. Mniej łagodny przebieg choroby to z kolei takie objawy, jak m.in. ból w klatce piersiowej, zaburzenia połykania czy krwawienie z przełyku. Pacjent może również narzekać na ból podczas połykania.

-> Tabletki i syropy na zgagę oraz nadkwaśność

Jeśli chodzi o przyczyny refluksu, to większe ryzyko zachorowania występuje u osób otyłych, kobiet w ciąży czy pacjentów przyjmujących niektóre grupy leków. Niekiedy istotną rolę odgrywają zaburzenia hormonalne, cukrzyca czy przepuklina rozworu przełykowego. Refluks może wystąpić bez względu na wiek – choć niedawno najczęściej dotykał on w większości przypadków osoby starsze, obecnie cierpią także coraz młodsi pacjenci. Za taki stan rzeczy mogą odpowiadać m.in. siedzący tryb życia, przewlekły stres i nieodpowiednia dieta, palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu.

Dieta na refluks

Refluks przełyku, choć początkowo nie musi wiązać się z nasilonymi objawami, wymaga odpowiedniego leczenia. Chodzi nie tylko o poprawę komfortu pacjenta, ale i zapobieganie występowania poważniejszych powikłań typu krwawienie z przełyku, uszkodzenie błony śluzowej przełyku, tzw. przełyk Barretta, czy rak przełyku. Nieleczony refluks może także wywołać niechęć do jedzenia i tym samym spadek masy ciała.

Czy przy refluksie lepsze jest leczenie niefarmakologiczne czy farmakologiczne? Takie pytanie zadaje sobie wielu chorych. Łagodny przebieg schorzenia umożliwia uporanie się z dolegliwościami dzięki zmianom w diecie i stylu życia. Chodzi przede wszystkim o unikanie aktywności fizycznej po posiłkach jak i intensywnych treningów. W zamian za to warto spacerować lub jeździć na rowerze. Jeśli chodzi o refluks, dieta lekkostrawna to najlepszy wybór. Należy ograniczyć produkty ciężkostrawne, tłuste, smażone. Warto stosować oleje roślinne, chudy nabiał i mięso. Nasilenie objawów mogą powodować m.in.:

• pikantne potrawy,
• owoce cytrusowe,
• przetwory z pomidorów,
• czekolada,
• czosnek,
• cebula,
• napar z mięty,
• szparagi,
• karczochy,
• alkohol czy palenie papierosów.

Leczenie refluksu

Przy chorobie refluksowej ważne są nawet tak pozornie błahe sprawy, jak przyjmowana pozycja podczas snu. Warto mieć nieco wyższą poduszkę, aby głowa była uniesiona. Obcisłe ubrania, noszenie pasków również nie są wskazane. Objawy choroby może zmniejszyć picie niegazowanej wody czy letniego mleka (maks. 2% tłuszczu). Poprawę przynosi także zażywanie leków bez recepty, które mają za zadanie hamować wydzielanie kwasu solnego.

Gdy refluks ma ostrzejszy przebieg, lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne lub nawet operacyjne. Niestety, nawet to nie gwarantuje wyeliminowania ryzyka nawrotu choroby, jednak znacząco minimalizuje jej objawy. Każdemu pacjentowi z nadwagą zaleca się również zmianę diety. Warto pamiętać, że otyłość wiąże się ze wzrostem ciśnienia wewnątrzbrzusznego, a to z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia refluksu. Chorzy powinni jadać częściej, ale w mniejszych ilościach. Spożywanie pokarmów bez pośpiechu pozwala ograniczyć ilość połykanego powietrza podczas jedzenia. Nie jest zalecane przyjmowanie pozycji leżącej po posiłku.

Choroba refluksowa znacząco wpływa na Twój komfort, również ten psychiczny. Aby jedzenie ponownie sprawiało przyjemność, stosuj dietę i zmień styl życia. Gdy dolegliwości utrzymują się dłużej lub są nasilone – skorzystaj z porady lekarza.

Autor artykułu:
mgr farm. Ewa Gac-Wardecka