Zapalenie płuc to choroba, o której słyszał każdy. Czasami jej przebieg może być ostry, czasem delikatny, a przyczyny zgoła odmienne. Nie można być jednak obojętnym, ponieważ powikłania bywają poważne. Dlatego ważna jest wiedza na temat tego, jakie są objawy zapalenia płuc, jego rodzaje oraz kiedy należy zgłosić się do lekarza.

Zapalenie płuc – objawy

Choroba ta jest ostrą infekcją dróg oddechowych, a konkretnie zapaleniem miąższu płucnego. Składają się na niego pęcherzyki, które w trakcie oddychania wypełniane są powietrzem. W przypadku zapalenia płuc dochodzi do wysięku zapalnego, czyli pęcherzyki napełniają się ropą. To przekłada się na stan chorego, który ze względu na mniejszą powierzchnię płuc ma przyspieszony oddech, odczuwa duszności w klatce piersiowej oraz ból. Do tego dochodzą: gorączka, nadmierna potliwość, poczucie dezorientacji oraz dreszcze, a także ropny kaszel.

Z lekarzem bezwzględnie trzeba skonsultować się, gdy gorączka przekracza 39°C, występują problemy z oddychaniem, a ból i kaszel utrudniają codzienne funkcjonowanie. Jest to szczególnie ważne u seniorów, małych dzieci (do 3. roku życia), osób o obniżonej odporności oraz przyjmujących leki immunosupresyjne albo w trakcie chemioterapii.

Przyczyny zapalenia płuc

W zależności od czynników, które prowadzą do choroby, wyróżnia się kilka typów zapalenia płuc:

• bakteryjne (większość przypadków, choroba głównie wywołana przez pneumokoki),
• wirusowe (spowodowane wirusem m.in. grypy lub różyczki),
• grzybicze (aspergiloza, kandydoza, kryptokokoza i mukormykoza),
• alergiczne (obecność tzw. antygenów środowiskowych),
• chemiczne,
• atypowe.

Warto w tym miejscu powiedzieć nieco więcej o atypowym zapaleniu płuc, bo w odróżnieniu od np. bakteryjnego, nie występują objawy w postaci wysokiej gorączki, wydzieliny, czy dreszczy. Charakterystyczny jest za to suchy i męczący kaszel, bolące gardło oraz stan podgorączkowy. Częściej choroba ta dotyczy dzieci.

Zapalenie płuc różni się w zależności od tego, w której części toczy się proces zapalny. Ze względu na to możemy sklasyfikować:

• segmentalne zapalenie płuc, gdy problem dotyczy konkretnych segmentów płuc,
• płatowe zapalenie płuc – choroba wywoływana głównie przez paciorkowca zapalenia płuc i obejmuje płat płucny oraz opłucną,
• odoskrzelowe zapalenie płuc, czyli proces zapalny spowodowany przedostaniem się drobnoustrojów od strony oskrzeli, od których zapalenia zaczyna się zresztą choroba.

Ile trwa zapalenie płuc i jak wygląda leczenie?

W celu rozpoznania zapalenia płuc lekarz powinien zlecić badania RTG, badanie krwi oraz mikrobiologiczne. Choroba z reguły trwa około tygodnia, ale w przypadku bakteryjnego podłoża nawet od dwóch do trzech tygodni. Leczenie zapalenia płuc polega głównie na przyjmowaniu antybiotyków, a ponadto – w razie potrzeby – środków przeciwgorączkowych i przeciwkaszlowych. Poza tym ważne jest nawadnianie się, odpoczynek oraz suplementacja. Istotna jest też zdrowa dieta lekkostrawna.

Czasami konieczne może być zastosowanie tlenoterapii lub pobyt w szpitalu. To drugie rozwiązanie lekarz powinien zalecić, gdy dochodzi m.in. stanu zapalnego obydwu stron płuca, znacznych problemów z oddychaniem, zbyt niskiego ciśnienia tętniczego pacjenta, ropnia płuc lub ropniaka opłucnej.

Czy zapalenie płuc jest groźne?

Wspomniany ropień płuca jest najczęstszym powikłaniem po chorobie. Dochodzi do niego w momencie, gdy zapalenie płuc nie zostało dostatecznie wyleczone. Objawami są kaszel, żółto-zielona wydzielina (możliwa domieszka krwi), utrzymująca się wysoka gorączka, dreszcze oraz szmer oskrzelowy.

Inne powikłanie niedoleczonego zapalenia płuc to wysiękowe zapalenie opłucnej. Choroba pojawia się nagle i charakteryzuje się mocnym, kłującym bólem w klatce piersiowej (przy wdechu oraz kaszlu i innych gwałtownych ruchach). Dolegliwości mijają w trakcie wstrzymywania oddechu lub gdy chory leży (na chorej stronie). Jest to głównie powikłanie po bakteryjnym zapaleniu płuc.

Poza tym u osób starszych z chorobami towarzyszącymi oraz u dzieci choroba ta może prowadzić do niewydolności oddechowej, uszkodzenia kluczowych narządów (nerki, wątroba i serce potrzebują odpowiednich dostaw tlenu), sepsy oraz martwiczego zapalenia płuc. Generalnie jednak zapalenie płuc jest chorobą, którą przy wsparciu lekarza oraz odpowiednich leków można skutecznie leczyć i wówczas nie powinna pozostawić w przyszłości negatywnych skutków w naszym organizmie

Autor artykułu:

mgr farm. Mariusz Kamiński