Potas to jeden z najbardziej znanych pierwiastków mających wpływ na organizm człowieka. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu wpływa na wiele funkcji ludzkiego ciała, dlatego należy dbać o prawidłową podaż tego pierwiastka.

Właściwości potasu w naturze

Potas to jeden z niewielu pierwiastków, który nie występują w naturze w stanie wolnym. Jest on bardzo nietrwały i podatny na działanie powietrza. W przypadku kontaktu z wodą zapala się i tworzy wodorotlenek potasu, który jest bardzo agresywny chemicznie, oraz wodór – wybuchowy gaz. Pod wpływem warunków atmosferycznych potas rozpada się i jest wchłaniany przez glebę, skąd pobierają go rośliny. Człowiek spożywający rośliny bogate w ten pierwiastek, uzupełnia jego zapotrzebowanie.

Duże stężenie potasu występuje m.in. w:
– suchych nasionach soi, otrębach pszennych, orzechach pistacjowych, pestkach dyni, chlebie razowym,
– suszonych owocach, wiórkach kokosowych, bananach, jabłkach,
– batatach, ziemniakach,
– natce pietruszki, białej kapuście, brokułach, fasoli,
– wołowinie, drobiu i jajkach.

Powyższe produkty to jedynie przykłady, bowiem lista pokarmów, w których występuje ten pierwiastek jest znacznie dłuższa.

Po co człowiekowi potas?

Potas jest jednym z kluczowych dla człowieka pierwiastków. Bierze udział w wielu procesach zachodzących w organizmie. Bez jego odpowiedniej podaży dochodzi do rozregulowania procesów życiowych. Pierwiastek ten odpowiada m.in. za prawidłową pracę serca i innych mięśni, reguluje gospodarkę wodną organizmu, przenosi impulsy nerwowe oraz wspiera układ nerwowy, a także utrzymuje równowagę kwasowo-zasadową. Dodatkowo, pobudza wydzielanie insuliny i bierze udział w przemianie białek i węglowodanów.

Potas spełnia ważne zadanie w kluczowych dla człowieka procesach, dlatego jego niedobór jest bardzo groźny. Dostarczenie za małej ilości pierwiastka wraz z pożywieniem może prowadzić do ogólnego osłabienia organizmu, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Niedobór potasu powoduje bowiem, stany lękowe i depresyjne, spadek nastroju i wycofanie społeczne. Człowiek odczuwać może bóle mięśni i pleców, senność, apatię i zdenerwowanie. Występują również drżenia, skurcze i obrzęki kończyn, wypadanie włosów, zgaga, refluks żołądkowy, zaparcia oraz zaburzenia pracy serca. Według badań, potas ma bardzo duży wpływ na profilaktykę i leczenie chorób układu krwionośnego. Podaje się go więc pacjentom po udarach mózgu oraz cierpiącym na nadciśnienie lub cukrzycę. Pierwiastek jest też dobrym lekiem na zatrucie alkoholem.

Objawy nadmiaru potasu

Nadmiar potasu często przebiega bezobjawowo. Jeżeli jednak wystąpią objawy, to są one bardzo podobne do tych, które występują w trakcie niedoboru. Można zatem zaobserwować ogólne osłabienie organizmu, drżenie mięśni, zaburzenia pracy serca i senność. Hiperkaliemia prowadzi również do zaburzeń układu nerwowego, mrowienia dłoni i stóp oraz ust i języka, a nawet czasowego paraliżu.

Hiperkaliemia występuje głównie z powodu nieprawidłowej suplementacji potasu. Może być również wynikiem zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej lub niewydolności nerek, które odpowiedzialne są za wydalanie potasu wraz z moczem.

Kiedy warto stosować suplementację?

Ze względu na to, że potas występuje w bardzo dużej ilości pokarmów, jego sztuczna suplementacja jest konieczna w niewielu przypadkach. Co ważne, przyjmowanie tego pierwiastka w postaci suplementu musi każdorazowo być przeprowadzone pod kontrolą lekarza, ponieważ łatwo jest przejść od stanu niedoboru do stanu nadmiaru tego pierwiastka. Suplementację stosuje się zazwyczaj w przypadku przewlekłej biegunki lub wymiotów, bowiem wtedy dochodzi do szybkiego usunięcia potasu wraz z treściami pokarmowymi. Dodatkowe przyjmowanie suplementu zaleca się także w przypadku cukrzycy, a także stosowania leków moczopędnych lub nasercowych.

Przeciwwskazaniem do stosowania potasu jest niewydolność nerek oraz inne choroby i zaburzenia, które powodują jego odkładanie się w organizmie.