Stulejka stanowi nie tylko problem natury estetycznej, ale i zdrowotnej. Dotyczyć może zarówno małych chłopców, jak i starszych mężczyzn, a jej konsekwencje dla kondycji organizmu mogą być poważne. Z artykułu dowiesz się, co to jest stulejka i jak wygląda. Podpowiadamy również,
jak rozpoznać stulejkę po objawach towarzyszących oraz kiedy zgłosić się ze stulejką do lekarza. Jeśli zastanawiasz się, jak pozbyć się stulejki u dziecka lub dorosłego – poniżej znajdziesz przydatne wskazówki. Zapraszamy!

Co to jest stulejka?

Stulejką określana jest wada anatomiczna, która może dotyczyć chłopców lub dorosłych mężczyzn. By móc dobrze wyjaśnić, co to jest stulejka, należy przypomnieć budowę zewnętrznych męskich narządów rozrodczych. Składają się z moszny, cewki moczowej oraz prącia. Penis składa się natomiast z trzech odcinków, a mianowicie z korzenia, trzonu i żołędzi. Żołądź penisa jest bardzo silnie unerwiona i bardzo wrażliwa na dotyk. Normalnie zakrywana jest przez napletek, czyli specjalny fałd skórny, który ją chroni. Ten jednak powinien dać się bez problemu zsunąć z żołędzi, odsłaniając ją w całości aż do rowka zażołędnego. Zsuwanie napletka z żołędzi w stanie spoczynku i wzwodu penisa powinno być bezbolesne i proste. Stulejką określa się zwężenie ujścia napletka, w związku z którym nie jest możliwe jego zsunięcie z żołędzi lub możliwe jest to tylko częściowo i często towarzyszy temu ból.

Stulejka – jak wygląda?

Ważna jest nie tylko wiedza dotycząca zagadnienia – co to stulejka, ale też, jak rozpoznać stulejkę. Przyczyny stulejki, która rozpoznawana jest u małych dzieci, nie zostały do końca poznane. U dziecka stulejka rozpoznawana jest, jeśli napletek nie może zostać odprowadzony za rowek zażołędny. Jeśli natomiast napletek zostanie oddzielony częściowo, jednak jest zwężony, może dochodzić do gromadzenia się moczu między żołędzią a napletkiem. Można to zaobserwować w postaci charakterystycznego balonika, poza tym przy podejmowaniu czynności mających na celu zsunięcie napletka dziecko może odczuwać pieczenie. Pojawiać się może też ból i dyskomfort. Stulejka może też występować u dorosłych mężczyzn i mieć charakter nabyty – objawy są tu podobne, czyli obejmują niemożność zsunięcia napletka w całości lub części.

Stulejka – objawy

Na problem stulejki wskazywać mogą pewne objawy, które nie powinny być bagatelizowane. Oprócz podstawowej kwestii, jaką jest niemożność zsunięcia napletka z żołędzi, wspomnieć należy też o dodatkowych symptomach, które powinny być alarmujące. Jednym z nich jest dyskomfort lub silny ból pojawiający się przy myciu penisa, przy stosunku, czy też przy przypadkowym ściągnięciu napletka w związku z wykonywanymi czynnościami (nawet w przypadku nieprawidłowego ustawienia się penisa w bieliźnie). Alarmujące powinny być też stany zapalne dotyczące prącia lub układu moczowego, zwłaszcza jeśli mają charakter nawracający. Należy też zwrócić uwagę na nieprzyjemny zapach z prącia, który może wiązać się między innymi z brakiem możliwości wymycia mastki. Objawem stulejki może być ból przy oddawaniu moczu. Poza tym dolegliwości mogą często towarzyszyć objawy psychologiczne, które mogą wynikać z dyskomfortu w trakcie seksu – zalicza się do nich między innymi obawy i lęki przed nieudanym stosunkiem i brakiem satysfakcji ze współżycia.

Skąd się bierze stulejka?

Stulejka nie jest defektem genetycznym – może natomiast mieć zarówno charakter wrodzony, jak i nabyty. U najmłodszych dzieci jest ona objawem fizjologicznym i zazwyczaj nie jest powodem do obaw, gdyż samoistnie ustępuje z czasem. U noworodków płci męskiej napletek przyklejony jest do żołędzi mastką. Z wiekiem jednak napletek zaczyna się odsuwać. Inaczej wygląda natomiast kwestia stulejki nabytej, do której mogą się przyczyniać różnego rodzaju czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Stulejka nabyta pojawia się między innymi w związku z zaniedbywaniem higieny intymnej. Może również być efektem zmian grzybiczych i zmian zapalnych, poza tym może wiązać się z cukrzycą. Do stulejki mogą również prowadzić urazy penisa, a nawet stany zapalne cewki moczowej czy napletka. Problemem mogą być także choroby wymagające cewnikowania prącia.

W jakim wieku znika stulejka?

U małych chłopców zasłonięcie żołędzi penisa jest naturalne i nie powinno stanowić powodu do zbyt wczesnych obaw, co nie znaczy, że należy zaniechać czynności higienicznych dotyczących tego miejsca. Nie należy jednak na siłę próbować zsunąć napletek u chłopców, gdyż może to być bolesne i mieć poważne konsekwencje. Przy myciu wystarczy odsuwać napletek delikatnie, wyłącznie do wyczucia oporu i nie dalej. Zazwyczaj problem ustępuje samoistnie do drugich urodzin dziecka i napletek zaczyna powoli zsuwać się dalej, aż odsłoni całą żołądź. Jeśli jednak do tego nie dojdzie, gdy dziecko będzie miało 3–4 lata, konieczna może być konsultacja z chirurgiem dziecięcym. Niekiedy lekarze sugerują stopniowe odciąganie napletka i stosowanie specjalnych maści sterydowych, ale nieumiejętne działania opiekuna w tym przypadku (np. próby zbyt mocnego odciągania napletka mimo oporu) niekiedy mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Konieczny może być też zabieg, ale decyzję w tym przypadku podejmie lekarz.

Biorąc pod uwagę, co to znaczy stulejka i z jakimi konsekwencjami może się wiązać, interwencji wymaga także stulejka nabyta. Pacjent powinien zgłosić się do urologa, który oceni, jak wygląda stulejka u dorosłego oraz jak zaawansowany jest problem, a następnie zasugeruje sposób jego eliminacji.

Rodzaje stulejki

Wspomniano już wcześniej o podziale stulejek na wrodzone i nabyte. Można dokonać również podziału, biorąc pod uwagę stopień nasilenia problemu. Wówczas można wyróżnić dwa rodzaje stulejki:

• stulejka całkowita (pełna),
• stulejka częściowa (niepełna).

W przypadku stulejki całkowitej napletek w całości zasłania żołądź i nie jest możliwe jego odsłonięcie we wzwodzie i w spoczynku. Natomiast w przypadku stulejki częściowej żołądź odsłaniana jest wyłącznie częściowo, a pozostała jej część zakrywana jest przez napletek, którego odsunięcie jest utrudnione i może być bolesne oraz powodować ucisk.

Czy trzeba usunąć stulejkę?

Leczenie stulejki jest konieczne, gdyż brak wdrożenia działań zaradczych na czas może skutkować pojawieniem się wielu powikłań. Nieleczona stulejka może się pogłębiać i mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Może np. przyczyniać się do częstszych infekcji intymnych i przewlekłych stanów zapalnych. Może również utrudniać mężczyźnie oddawanie moczu. Może się też to odbić na jakości współżycia seksualnego, utrudniając możliwość czerpania z niego przyjemności, przyczyniając się do problemów ze wzwodem, a także powodując ból. Stany zapalne mogą wpłynąć na układ moczowy, w tym także prowadzić do infekcji pęcherza, dróg moczowych, a nawet do infekcji nerek. W stadium zaawansowanym stulejka może nawet przyczynić się do zmian nowotworowych, związanych z przewlekle występującymi u mężczyzny stanami zapalnymi.

Jak wyleczyć stulejkę – warto się nad tym zastanowić z tego względu, iż przewlekłe infekcje i stany zapalne związane ze stulejką u mężczyzny mogą stać się przyczyną problemów ze stanami zapalnymi okolic intymnych u jego partnerki. Dodatkowo stulejka zwiększa ryzyko pewnych chorób, w tym takich jak załupka, czy też zadzierzgnięcie prącia.

Czy ze stulejką można mieć dzieci? Stulejka może sprzyjać rozwojowi infekcji, które nieleczone mogą przyczynić się do problemów z poczęciem dziecka. Przyczyną infekcji może być zalegająca pod napletkiem mężczyzn serowata wydzielina koloru białego lub lekko żółtego, która składa się ze złuszczonego naskórka, łoju, moczu oraz bakterii. Stulejka może być też przyczyną bólu, przez co odbycie aktu seksualnego może być utrudnione lub wręcz niemożliwe. Konsekwencją nieleczonej stulejki może być niepłodność, poza tym w niektórych przypadkach może ona też uniemożliwiać normalne oddawanie moczu i przyczynić się do rozwoju nowotworu prącia.

Jak pozbyć się stulejki?

Wielu mężczyzn przekonało się, co to znaczy mieć stulejkę i jakie mogą być jej konsekwencje. Nie warto zatem zwlekać z wizytą u lekarza i czekać, aż problem sam minie, gdyż ten z czasem może się wręcz pogłębiać. Leczenie stulejki zależne jest od wielu czynników, wśród których wymienić można między innymi wiek pacjenta, stopień zaawansowania problemu, czy też dolegliwości towarzyszące. Jeśli problem jest zaawansowany i występuje u mężczyzn, czy też starszych chłopców, konieczne może być leczenie chirurgiczne, jednak wcześniej niezbędne jest wyleczenie ewentualnych infekcji i stanów zapalnych tego rejonu. Jeśli przyczyną stulejki są infekcje, leczenie może wiązać się ze stosowaniem antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych.

Stulejka – leczenie domowe

Jeśli u dziecka zostanie rozpoznana stulejka, leczenie domowe jest jak najbardziej możliwe, jednak konieczna jest też wizyta u lekarza. Stawiając na domowe sposoby na stulejkę, należy zachować jednak szczególną ostrożność. Głównym leczeniem zachowawczym, które można zastosować w domu, jest fizjoterapia napletka. Należy jednak pamiętać, by nie podejmować czynności mających na celu odprowadzenie napletka u maluchów na własną rękę, gdyż nieumiejętne działania mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Zawsze w tej kwestii zaleca się konsultację z lekarzem, który wskaże opiekunom konkretne metody działania.

W przypadku stulejki domowe sposoby związane są z wykonywaniem czynności, które mają na celu odprowadzenie napletka poza żołądź. Czynności te wykonuje się zwykle w trakcie ciepłej kąpieli, kiedy skóra staje się lepiej ukrwiona i dobrze rozgrzana, poza tym jest w mniejszym stopniu napięta. Wówczas można próbować delikatnego odciągania napletka. Leczenie domowe dotyczyć może zarówno stulejki częściowej, jak i całkowitej. Lepszym rozwiązaniem może okazać się jednak wizyta u lekarza, który udzieli szczegółowej odpowiedzi na pytanie, jak leczyć stulejkę. Gdy zostanie rozpoznana stulejka, leczenie może opierać się też na stosowaniu specjalnych maści sterydowych oraz przestrzeganiu zasad higieny okolic intymnych. W niektórych sytuacjach konieczne może okazać się leczenie operacyjne.

Stulejka – kiedy do lekarza?

Jeśli u pacjenta występuje problem stulejki, nie powinien zwlekać z kontaktem z lekarzem. W sieci można znaleźć wiele porad dotyczących tego, jak pozbyć się stulejki w domu, jednak działając nieumiejętnie, można bardziej sobie zaszkodzić niż pomóc. Najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u urologa, który oceni, jak zaawansowany jest problem oraz zaproponuje jego odpowiednie leczenie. Często przy problemie stulejki zalecany jest zabieg, jednak zdecydowanie nie trzeba się go obawiać. Zabieg nie należy zazwyczaj do skomplikowanych i nie wymaga długiej rekonwalescencji. Przeprowadza się go zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym. Zabieg chirurgiczny ma na celu umożliwienie swobodnego odsłonięcia żołędzi. Wykonuje się między innymi plastykę napletka i poszerzenie jego wejścia. Inną opcją są drobne nacięcia ujścia napletka bądź usunięcie zwężonej części napletka. W najbardziej zaawansowanych przypadkach konieczne może być jednak całkowite obrzezanie, czyli pozbycie się napletka.

Czy można zapobiec pojawieniu się stulejki?

Nie od dziś wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Zamiast zatem zastanawiać się, jak wyleczyć stulejkę domowym sposobem, najlepiej skupić się na prewencji, czyli zminimalizować ryzyko jej wystąpienia. Przede wszystkim należy skupić się na prawidłowej higienie miejsc intymnych. Należy uczyć jej chłopców już od najmłodszych lat, pokazując, jak powinni zadbać o czystość prącia. Prawidłowa higiena wymaga odsunięcia napletka oraz usunięcia nagromadzonych pod nim zanieczyszczeń i mastki. Nie bez znaczenia jest również dbanie o noszenie przewiewnej bielizny i unikanie czynności mogących prowadzić do otarć czy urazów penisa. W przypadku współżycia dobrze postawić na lubrykanty, poza tym należy zadbać o dobrą ochronę przed infekcjami intymnymi. Należy też dbać o swój ogólny stan zdrowia i kontrolować je regularnie, a w razie potrzeby leczyć się zgodnie z zaleceniami lekarza (np. cukrzyca).

Literatura:

• Kowalczyk K., Baka-Ostrowska M., Leczenie zachowawcze stulejki, Klinika Pediatryczna, Urologia, Vol 15 No 4.
• Raban M., Żak A., Litak J., Smoliński R., Budny A., Turska M., Stulejka – jeszcze fizjologia czy już patologia?, Journal of Education, Health and Sport, 2017, nr 7.
• Malczyk Ż., Jarzumbek A., Kleszyk M., Ziora K., Oświęcimska J., Postępowanie ze stulejką u chłopców, Pediatria Polska, 2014, nr 89.
• Wolnicki M., Najczęstsze problemy urologiczne wieku dziecięcego, Pediatria, 2018, nr 2.

Autor artykułu: tech. farm. Katarzyna Talpa