Zapewne znasz to uczucie, kiedy obowiązki się piętrzą, terminy nieubłaganie zbliżają i trzeba wziąć się do pracy czy nauki. Tymczasem robimy coś zupełnie innego. Czujesz się mało produktywna? Nie wiesz, dlaczego nie potrafisz się zmobilizować do ważniejszych zadań? Bez obaw. Istnieją skuteczne sposoby na prokrastynację, o których przeczytasz poniżej.
Produkty wspomagające w stosowaniu diety
Mówi się, iż prokrastynacja to choroba cywilizacyjna. Brzmi poważnie jak na potocznie rozumiane wyszukiwanie sobie wymówek i dodatkowych zajęć. Biorąc jednak pod uwagę, jak wiele rzeczy jest w stanie nas obecnie rozproszyć to nie dziwne, że psychologowie intensywnie badają tę przypadłość. Powiedzmy sobie najpierw, czym prokrastynacja nie jest – nie chodzi tutaj o typowe lenistwo. Prokrastynacja to odwlekanie pewnych zadań na rzecz takich, które dają nam szybką gratyfikację. Może to być oczywiście bezcelowe przeglądanie mediów społecznościowych, ale także wykonywanie czynności pożytecznych, jednak w danej chwili nieistotnych. Czujemy się dzięki temu lepiej, wypełniamy czas, aby jednocześnie mieć przed samym sobą dobre usprawiedliwienie. Ale dlaczego tak robimy? Jakie są przyczyny tego zjawiska?
Prokrastynacja – podłoże psychologiczne
Z badań przeprowadzanych nad osobami odwlekającymi zadania na wieczne jutro wynika, iż często powody takiego zachowania leżą w ich wychowaniu. Rodzice prokrastynatora nierzadko byli osobami wymagającymi, stawiającymi różne zadania przed dzieckiem. Wystarczy dodać do tego surowe ocenianie i mamy – w pewnym sensie – przepis na prokrastynatora. W takich przypadkach prokrastynacja bierze się z obawy przed niepowodzeniem czy negatywną oceną oraz silnym pragnieniem bezpieczeństwa. Złe emocje chcemy wówczas zastąpić natychmiastową gratyfikacją, zastrzykiem dopaminy, czyli np. oglądamy swojego ulubionego youtubera czy serial, nasze mieszkanie nagle wymaga gruntownego sprzątania (co z tego, że wcześniej bałagan wydawał się niedostrzegalny!) i planujemy wymarzone wakacje, do których pozostało jeszcze wiele miesięcy. A nauka do egzaminu czy niedokończony projekt jak stały, tak stoją.
Preparaty z kategorii zdrowa żywność
Gdy sukces stoi na drodze
Podobnie – choć jest to paradoksalne – prokrastynacja dotyka tych, którzy odczuwają lęk przed sukcesem. Może się to wiązać z obawą przed zazdrością i zmianami w życiu. Sukces może również sprawić, iż dostaniemy więcej trudniejszych, stresogennych zadań. Innym przykładem są również zachowania związane z dopływem adrenaliny, który jest możliwy tylko w momentach stresowych. Dlatego odkładamy zadania na ostatni moment, aby nagły zastrzyk energii pobudził nas do natychmiastowego i efektywnego działania. Próby doprowadzania sprawy do finału na długo przed ostatecznym terminem są wyjątkowo trudne. Rozprasza nas wówczas absolutnie wszystko, w końcu mamy czas, nie musimy się tym projektem zająć od razu. Tak pielęgnowana prokrastynacja jest zagrożeniem dla naszej pracy czy nauki – czas więc z nią zerwać!
Sposoby na prokrastynację
1. Postaraj się dociec, co tak powoduje, iż przekładasz istotne zadania.
Jakie usprawiedliwienia stosujesz? Jakie uczucia się z tym łączą? Niemal każdą z wymówek możesz przekuć w myślenie bardziej produktywne. W sytuacjach, w których blokuje cię przymus, szukaj okazji do odszukania czegoś interesującego, co zmieni twoje nastawienie. A do tego – wybacz sobie prokrastynację. Obwinianie się za poprzednie niepowodzenia tylko pogłębi stres i negatywne emocje. Odwlekanie zadań na później to często problem emocji, a nie sposobów zarządzania czasem.
2. Porządki są jednak niezbędne
Skoro trudnościami w rozpoczęciu zadania czy w jego trakcie są rozpraszacze, to zacznij od uporządkowania swojej przestrzeni. Pamiętaj, aby nie trwało to zbyt długo! Pozbądź się wszystkiego z biurka, co burzy twoją koncentrację. Odłóż bądź wyłącz telefon, pozostaw jedynie to, co jest niezbędne do wykonania zadania.
3. Suplementy i zdrowa żywność
Dodatkowo rozważ, które suplementy na poprawę koncentracji działają na ciebie najlepiej. Mózg do prawidłowego działania potrzebuje wielu witamin i mikroelementów. Na lepszą pamięć pomogą witaminy C i te z grupy B. Ponadto dbaj o poziom magnezu, cynku i wapnia, wpływających na nastrój i pracę mózgu. Prokrastynacja to nie przelewki, warto z nią walczyć na wszelkie sposoby!
4. Planuj
Ale po pierwsze, nie za dużo na jeden dzień – ryzyko, iż coś odpuścisz, będzie dzięki temu mniejsze. Po drugie, zadania realizuj metodą małych, ale precyzyjnych kroków. Zamiast ogólnych celów wpisz konkretne, które będziesz w stanie wykonać. Jeśli stoi przed tobą projekt sporych rozmiarów, po prostu podziel go na małe porcje, będzie ci łatwiej wykonać go przed czasem.
5. Technika Pomodoro a prokrastynacja
Do efektywnej pracy i nauki stosuj technikę Pomodoro. Ta prosta zasada pozwala racjonalnie zarządzać czasem. Ustaw stoper tak, aby odliczał 25 minut – w tym czasie będziesz pracować nad jednym zadaniem bez przerw. Dobrze by było, aby stoper osobnym urządzeniem bez dodatkowych funkcji. Gdy upłynie 25 minut, odhacz ukończone zadanie i zrób sobie 5 minut przerwy (oczywiście także mierzone na stoperze!). Po 4 pomodoro zorganizuj sobie dłuższą przerwę – 20/30 minut. Z czasem nauczysz się dostosowywać zadania do jednego pomodoro i będziesz efektywniejszy.
Jeśli jednak prokrastynacja całkowicie destabilizuje twoje życie i nie jesteś w stanie sobie z nią poradzić – koniecznie skonsultuj się z lekarzem bądź psychologiem. Zwłaszcza jeśli łączy się ona z chronicznym zmęczeniem bądź innymi dolegliwościami. Może wówczas być tylko jednym z objawów np. depresji albo niedoczynności tarczycy.
