Marzysz o zdrowych paznokciach, silnych włosach i pięknej, lśniącej skórze? Zastanów się, czy w twojej diecie jest obecna witamina A. Znajdziesz ją w wielu produktach pochodzenia zarówno roślinnego, jak i zwierzęcego – poniżej dowiesz się o wszystkich jej prozdrowotnych działaniach.
Produkty wspomagające w stosowaniu diety
Retinol, retinal, beta-karoten czy witamina A?
Witamina A, podobnie jak w wypadku wielu innych organicznych związków chemicznych, to nazwa zbiorczą dla kilku substancji. Wyróżniamy więc beta-karoten, który obecny jest w takich warzywach jak marchew, jarmuż, pomidor, bataty, szpinak czy dynia. Znajdziemy go również w owocach moreli i śliwki. Beta-karoten jest prowitaminą witaminy A i jest przekształcany w wątrobie w retinol. Substancja ta są najaktywniejszą formą witaminy A i naturalnie występuje tylko w produktach zwierzęcych. Znajdziemy go w wątróbce, tłustych rybach oraz w niezwykle zdrowym tranie. Należy pamiętać, iż w witamina A w postaci retinolu w diecie wegańskiej musi być równoważona większą dawką beta-karotenu. W niektórych wypadkach, aby uzyskać 1 µg retinolu należy spożyć 6-12 µg beta-karotenu. Dlaczego witamina A jest tak ważnym elementem naszej diety? Skutki jej niedoboru zauważali już starożytni. Zobaczmy, co ustaliła nauka w tej sprawie.
Witaminy i suplementy
Witamina A – objawy niedoboru i nadmiaru
Podstawowymi objawami niedoboru witaminy A są:
– suchość skóry i jej zaczerwienienie na ramionach, udach oraz łokciach i kolanach,
– tzw. kurza ślepota, czyli problemy z widzeniem wieczorem i nad ranem,
– kruche i łamliwe paznokcie, istnieje również ryzyko łuszczycy,
– słabe i rozdwajające się włosy,
– łysienie,
– zespół suchego oka.
Natomiast nadmiar witaminy A w organizmie objawia się następująco:
– nadpobudliwość, nerwowość,
– bóle głowy, stawów oraz mięśni,
– wymioty,
– spuchnięcie wątroby, śledziony.
W wypadku kobiet w ciąży należy zwrócić szczególną uwagę na przyjmowanie preparatów z witaminą A i spożywanie mięs czy ryb. Nadmiar retinolu w organizmie ciężarnej może spowodować poważne wady wrodzone płodu.
Zobacz, ile dodatkowych korzyści daje witamina A
Jednym z najpowszechniej znanym walorem witaminy A jest jej dobroczynny wpływ na wzrok. To dzięki niej widzimy po prostu dobrze – obecność pochodnej retinalu pozwala dłużej zachować dobry wzrok. W tym wypadku witamina A tworzy rodopsynę (purpurę wzrokową), która jest światłoczułym barwnikiem i stąd aktywne przeciwdziałanie kurzej ślepocie. Dodatkowo, ponieważ retinol jest niezbędnym składnikiem prawidłowego wzrostu i podziału komórkowego, to jego obecność działa na nasz organizm antynowotworowo. Szczególnie w przypadku białaczki, w wypadku innych nowotworów witamina A wykazuje umiarkowaną skuteczność.
Retinol, czyli witamina młodości
Witamina A uczestniczy także w syntezie kolagenu, co sprawia, że jest ona jednym z podstawowych składników kosmetyków, które skutecznie przeciwdziałają starzeniu. Retinol jest składnikiem wielu kremów i preparatów, które m.in pomagają w leczeniu trądziku, ale także wspierają ogólną kondycję skóry. Terapia retinolem (bądź jego pochodnymi, czyli retinoidami) jest jednak długa i wymaga odpowiedniego przygotowania, a także nierzadko asysty lekarza dermatologa. Efekty takich działań są jednak znaczące – skóra wygląda młodziej, jest elastyczniejsza, do tego znika uciążliwy trądzik. Należy jednak pamiętać, aby długotrwałe stosowanie witaminy A fotouczula skórę, a więc jest ona bardzo wrażliwa na światło. Jeśli więcej planujemy intensywne opalanie w lecie, to lepiej zaplanować kurację retinoidami na miesiące zimowe czy jesienne (z drugiej strony, dieta bogata w witaminę A pozwala utrzymać opaleniznę w tym czasie). Działanie retinoidów, zwłaszcza na początku stosowania wygląda niekorzystnie – skóra jest zaczerwieniona i schodzi niczym po nadmiernym opalaniu. Dlatego należy kurację stosować cierpliwie i z wyczuciem, kluczowy jest odpowiedni dobór kosmetyków z witaminą A.
Dowiedz się więcej o prozdrowotnych właściwościach innych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach:
1. Witamina E na młodą cerę, wzrok i płodność