Zapalenie spojówek to wyjątkowo często występująca przypadłość i to zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Pojawiające się nieprzyjemne dolegliwości z tym związane mogą dość mocno utrudnić normalne funkcjonowanie. Sprawdźmy zatem, co wywołuje tę chorobę, jakie są główne objawy i jak sobie z nimi radzić.

W jaki sposób dochodzi do zapalenia spojówek?

Spojówka jest delikatną błoną śluzową, która pełni funkcję ochronną oczu przed urazami i infekcjami, a jednocześnie rozprowadza łzy na ich powierzchni. Wykazuje jednak dużą wrażliwość na zanieczyszczenia, bardzo ostre światło czy mocne pocieranie rękami. Wynika z tego, że do zapalenia może dojść niezwykle łatwo i szybko. Czasami wystarczy, że coś wpadnie do oka albo zbyt intensywnie będzie się je pocierać, aby wystąpiło zaczerwienienie, ból i wydzielina. Najbardziej charakterystyczne są objawy podmiotowe, a więc odczuwalne przez osobę chorą, jak pieczenie, swędzenie, łzawienie, światłowstręt i kłucie w oku. Dokładne rozpoznanie rodzaju choroby jest jednak możliwe na podstawie objawów przedmiotowych, do których zalicza się przekrwienie spojówki, wydzielinę towarzyszącą zapaleniu oraz typ reakcji w postaci obrzęku lub grudek. Warto podkreślić, że dolegliwość może pojawić się praktycznie w każdym wieku i bez względu na płeć.

Rodzaje zapalenia spojówek.

Za rozwijający się stan zapalny odpowiadają przede wszystkim bakterie, wirusy, grzyby, a w ostatnich latach również alergeny. W zależności od tego, co wywołuje chorobę, to mamy do czynienia z różnymi rodzajami zapalenia spojówek. Bakteryjne zapalenie spojówek jest wyjątkowo częste i zazwyczaj obejmuje oboje oczu. Jego cechą charakterystyczną jest wydzielina ropna, czasami tak gęsta, że trudno wręcz otworzyć oczy. Dodatkowo pojawia się przekrwienie i obrzęk spojówek. W stanach bardzo zaawansowanych mogą wystąpić plamy w kolorze szarożółtym albo krwiste wybroczyny. Ten typ zapalenia z reguły zdarza się u dzieci, ma gwałtowny początek i niekiedy ciężki przebieg. Konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Z kolei wirusowe zapalenie najczęściej nie wymaga interwencji lekarskiej i mija samoistnie. Zazwyczaj występuje w okresie jesienno-zimowym podczas nasilonych infekcji górnych dróg oddechowych. Typowym objawem jest swędzenie i uczucie ciała obcego w oku, wydzielina surowicza oraz obrzęk. Niekiedy dochodzi też do światłowstrętu, łzawienia i bólu. W wielu przypadkach początkowo choroba obejmuje tylko jedno oko, aby po kilku dniach przenieść się na drugie.

Zapalenie spojówek a alergie

W ostatnich latach wyjątkowo często zdarza się alergiczne zapalenie spojówek z powodu kontaktu z alergenem, zwłaszcza pyłków roślin kwitnących. Przyczyna może tkwić również w reakcji na roztocza, kosmetyki, środki chemiczne czy lekarstwa. Podstawowe objawy to przekrwienie, silne swędzenie, łzawienie oraz obrzęk powiek. Grzybicza forma zapalenia zdarza się rzadko i najczęściej stanowi powikłanie po długotrwałej kuracji antybiotykowej. Niekiedy też może wynikać z przeniesienia zakażenia np. z narządów płciowych. Objawia się zaczerwieniem, swędzeniem i łzawieniem, a ponadto mogą się tworzyć białawe złogi w kanalikach łzowych. Warto także wspomnieć o zapaleniu prostym wywołanym silny wiatr, ostre światło, pył, mechaniczne podrażnienie, a nawet chroniczny brak snu. Z kolei przy zaburzeniach filmu łzowego może dojść do zespołu suchego oka, który charakteryzuje się uczuciem piasku pod powiekami, zaczerwienieniem i podrażnieniami.

Sposoby leczenia

Zapalenia spojówek nie należy bagatelizować. Jeżeli objawy stają się naprawdę dokuczliwe i nie mijają, to należy skonsultować się z okulistą. W przypadku bakteryjnego zapalenia u dzieci jest to wręcz nieodzowne. Metody leczenia zależą od rodzaju zapalenia. Przy bakteryjnym zakażeniu podaje się krople antybiotykowe o szerokim spektrum działania, a przy wirusowym leki przeciwwirusowe i stosowną maść lub krople. Zespół suchego oka wymaga nawilżenia powietrza oraz zakraplania tzw. sztucznych łez. Z kolei alergiczne zapalenie wiąże się z koniecznością podania leków przeciwhistaminowych – doustnie lub miejscowo. Niekiedy należy też przeprowadzić odczulanie i o ile jest taka możliwość dobrze unikać kontaktu z alergenem. Zapalanie grzybicze natomiast wymaga zastosowania kropli lub maści przeciwgrzybiczych. Warto pamiętać, że lekceważenie objawów może doprowadzić do poważnych problemów z oczami, a nawet do pogorszenia widzenia.

Domowe metody na zapalenie spojówek

Objawy schorzenia warto łagodzić domowymi sposobami. Na obrzęki i zaczerwienie doskonale się sprawdzą chłodne okłady z lodu albo nałożenie specjalnych maseczek silikonowych schłodzonych w lodówce. Można przemywać oczy naparem z ziela świetlika. Ulgę przyniesie noszenie okularów przeciwsłonecznych. Lepiej zrezygnować też na jakiś czas z kosmetyków do makijażu oczu i soczewek kontaktowych, aby dodatkowo nie podrażniać i tak już nadwrażliwych spojówek. Na pewno w tym czasie nie należy chodzić na basem. Mimo że oczy strasznie swędzą, to nie powinno się ich pocierać. Z kolei wydzielinę można usuwać wacikiem lub chusteczką jednorazową.

A na przyszłość warto pamiętać, aby należycie dbać o higienę oczu, co pozwoli uniknąć przykrego schorzenia. Konieczne jest częste mycie rąk. Lepiej nie pożyczać kosmetyków do makijażu czy soczewek kontaktowych, a przede wszystkim nie powinno się za często dotykać oczu.