Dokuczliwy i bolesny jęczmień na oku może utrudniać wiele codziennych czynności. Jęczmień umiejscowiony jest zwykle w okolicy kąta przyśrodkowego oka, dając wrażenie dyskomfortu, poza tym najczęściej towarzyszą mu objawy dodatkowe, do których zalicza się przede wszystkim obecność sączącej się z oka ropy, a także powiększenie węzłów chłonnych. Jeśli i Ty musisz mierzyć się z tym problemem, sprawdź, jakie są najbardziej skuteczne sposoby na pozbycie się tej krępującej dolegliwości. Podpowiadamy także, skąd się bierze jęczmień na oku i jak wygląda leczenie jęczmienia, gdy domowe sposoby zawiodą.

Czym jest jęczmień na oku i jak wygląda?

Z medycznego punktu widzenia, jęczmień jest zapaleniem gruczołów powiekowych. Wyróżniamy dwa typy schorzenia: jęczmień zewnętrzny i wewnętrzny. W pierwszym przypadku mowa o zapaleniu gruczołów powiekowych zewnętrznych, a w drugim, który jest bardziej skomplikowanym przypadkiem, gruczołów powiekowych wewnętrznych. Jęczmień zewnętrzny objawia się w postaci grudkowych ropni o kształcie małego zboża (stąd nazwa) powstających na brzegach powiek. Ropień na początku ma barwę czerwonawą, a następnie przechodzi w kolor różowy lub żółty. Jego powstaniu mogą towarzyszyć: łzawienie, ból głowy, podwyższona temperatura, powiększenie węzłów chłonnych oraz obrzęk i zaczerwienienie na powiece. Ile trwa jęczmień na oku? Cykl życia ropnia trwa około 7-10 dni. Jęczmień nie pozostawia żadnych blizn po zagojeniu.

Jęczmień na oku objawy daje dość charakterystyczne. Jęczmień powoduje między innymi podrażnienie oka, swędzenie oraz uczucie dyskomfortu i obcego obiektu w delikatnej okolicy powieki – nie ma jednak wpływu na jakość widzenia. Nierzadko pojawia się również ból oka i jego łzawienie, a także zaróżowienie lub zaczerwienienie – pojawia się ono na górnej lub dolnej powiece oka. U części osób jęczmień na oku może powodować ból brzegu powieki i w zewnętrznym kąciku oka. Jęczmienie na oku najczęściej występują w postaci pojedynczego ropnia, jednak w niektórych przypadkach obserwuje się również mnogie formy jęczmienia.

Jakie są przyczyny schorzenia?

Najczęstszą przyczyną wystąpienia jęczmienia na oku jest zarażenie gronkowcem. Okoliczności sprzyjające zakażeniu bakterią to: źle dobrane kosmetyki do malowania oczu, niedbałe zmywanie makijażu, pocieranie powiek brudnymi dłońmi, dym lub opary chemiczne. Ryzyko pojawienia się gronkowca wzrasta wraz z osłabieniem systemu odpornościowego, niedoborem witamin, schorzeniami układu endokrynnego lub problemami żołądkowo-jelitowymi. Szanse na pojawienie się jęczmienia zwiększa również brak odpowiedniej higieny. Od czego robi się jęczmień na oku oprócz wspomnianych wyżej przykładów?

1. Jedną z przyczyn jęczmienia na oku jest np. długotrwały stres obniżający odporność.
2. Może to wywoływać także nieleczona cukrzyca.
3. Do rozwoju jęczmienia przyczynić się może również noszenie soczewek kontaktowych i ich nieodpowiednia higiena.
4. Jęczmień na oku może być także efektem łojotokowego zapalenia skóry oraz obecności trądziku różowatego.
5. Rozwojowi jęczmienia sprzyjać może również przewlekłe zapalenie brzegów powiek.
6. Omawiając to, dlaczego robi się jęczmień na oku, wspomnieć należy o czynnikach zwiększających ryzyko jego pojawienia się. Zalicza się do nich np. AIDS, a także zaburzenia czynności gruczołów tarczkowych Meiboma.
7. Powstawaniu jęczmienia sprzyja nawet niewłaściwe oświetlenie, czy też niedostateczne nawilżenie przepracowanych oczu. Z tego powodu np. podczas przerw w pracy zaleca się częste mruganie, które ma na celu lepsze nawilżenie rogówki oka.

Utrzymanie higieny i dbałość o zróżnicowaną dietę będą w tym przypadku najlepszą profilaktyką. Osoby, które są narażone na zapalenie gruczołów powiekowych i podrażnienie oczu, mogą zapobiegawczo stosować balsam do powiek i krople do oczu. Przydatny również będzie żel hipoalergiczny do mycia twarzy, dzięki któremu zadbasz o higienę twarzy.

Kto jest zagrożony powstaniem jęczmienia?

Jęczmień zaliczany jest do jednych z najczęściej pojawiających się schorzeń okolic oka. Nie ma jednak jednej, sprecyzowanej grupy osób zagrożonych wystąpieniem jęczmienia. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni, niezależnie od wieku, mogą zauważyć na swej powiece ropień. Ryzyko jego wystąpienia wzrasta wśród cukrzyków oraz osób noszących soczewki kontaktowe lub narażonych na długotrwały stres. Jęczmień pojawiać się może jednak częściej u osób starszych o obniżonej odporności, a także u dzieci, które nie pilnują zasad higieny. Na powstanie jęczmienia narażone są również osoby, które mają źle skorygowaną wadę wzroku, a także ci, którzy mają alergie oczne. Do czynników zwiększających ryzyko pojawienia się jęczmienia na oku zalicza się również nieprawidłową higienę przy stosowaniu soczewek kontaktowych.

Jęczmień na oku dziecka

U dziecka jęczmień na oku najczęściej związany jest z nieprzestrzeganiem higieny rąk, poza tym do przyczyn zalicza się również nadmierne pocenie powieki. Rozwojowi jęczmienia u dziecka sprzyjać może również przebywanie w zadymionych pomieszczeniach. Jak wygląda jęczmień na oku dziecka?

• Ropień najczęściej przyjmuje postać twardego guzka, na którym po upływie około tygodnia pojawia się czubek koloru żółtego lub mlecznego.
• Do objawów jęczmienia u dziecka, podobnie jak u dorosłego, zalicza się pieczenie lub ból powieki, poza tym wystąpić może łzawienie i światłowstręt.
• Nierzadko u dzieci może wystąpić gorączka oraz gorsze samopoczucie, ponadto zauważalne jest powiększenie węzłów chłonnych.

Jak można leczyć jęczmień na oku?

W większości przypadków jęczmień utrzymuje się od 7 do 10 dni – po tym czasie rozpoczyna się proces gojenia. Jeśli jednak jęczmień na oku u dorosłego lub dziecka utrzymuje się ponad dwa tygodnie, koniecznie należy udać się do lekarza. Wskazaniem do wizyty u specjalisty jest również sytuacja, w której guzek powoduje obrzęk stopniowo obejmujący oko. Należy udać się do lekarza także wówczas, jeśli towarzyszą mu dodatkowe objawy, do których zalicza się wysoką gorączkę, a także obecność ropy lub powiększone węzły chłonne. Pilnej konsultacji wymaga również wypadanie rzęs przy jęczmieniu oraz zaburzenia widzenia. Konsultacja u lekarza zwykle kończy się przepisaniem maści lub kropli z antybiotykiem. W przypadku przedłużających się objawów lub wystąpienia kilku jęczmieni równocześnie, lekarz może rekomendować także terapię w formie doustnych antybiotyków. Znane są również przypadki, w których jęczmień jest nacinany chirurgicznie, choć zdarzają się one rzadko.

Co z domowymi metodami leczenia?

Z racji tego, że zapalenie gruczołów powiekowych jest dość powszechną dolegliwością, wiele z osób stających oko w oko z tym problemem ignoruje wizytę u specjalisty, próbując wyleczyć się domowymi sposobami. Nie dają one gwarancji powodzenia (w tego typu sytuacjach zawsze warto zasięgnąć rady lekarza), ale mogą niwelować nieprzyjemne objawy. Do bardziej kontrowersyjnych należą metody pocierania powieki złotą obrączką, śliną lub przykładaniu ugotowanego jajka. Osobom, które chciałyby skorzystać z domowej apteczki, polecamy raczej okłady z naparów ziołowych. Świetnie w tej roli sprawdzą się nagietek, rumianek, nać pietruszki, ziele świetlika, zielona herbata oraz liście gujawy i maliny. Rekomendowane jest również picie herbatki z mniszka lekarskiego.

Wśród domowych sposobów ogromną popularnością cieszy się zwłaszcza wspomniany rumianek na jęczmień. Jak wyleczyć jęczmień na oku tym sposobem? Na początku należy przygotować okład, zalewając wrzątkiem 2 łyżeczki rumianku. Następnie po upływie około 10 minut moczymy w nim płatek kosmetyczny, który następnie przykładamy do powieki. Leczenie rumiankiem powinno trwać kilka dni, a czynność powinna być powtarzana 3 razy na dobę.

Niezależnie od tego, który środek leczniczy wybierzesz, pamiętaj, że nigdy nie powinno się próbować samodzielnie wyciskać lub nacinać jęczmienia, bo może powodować dalsze komplikacje i narażenie na szwank wrażliwego narządu wzroku. Poza tym wyciskanie jęczmienia może doprowadzić do przeniesienia zakażenia na inne części powieki. Pamiętać należy również, że jęczmień na oku jest dolegliwością, która ma charakter nawrotny. Nierzadko zdarza się, że nawet po całkowitym wyleczeniu problem pojawia się ponownie. U osób, które mają tendencję do występowania takich zmian w okolicach oczu, bardzo ważna jest odpowiednia profilaktyka i dbałość o higienę. Gdy już jęczmień wystąpi, nie zaleca się na przykład stosowania tego samego płynu do soczewek, ponieważ może to doprowadzić do przeniesienia zakażenia na pozostałe części powieki.

Jęczmień na powiece – profilaktyka

Profilaktyka w przypadku jęczmienia wiąże się przede wszystkim z zachowaniem odpowiedniej higieny, czyli częstego i dokładnego mycia rąk. Aby nie pojawił się jęczmień na powiece, należy również dokładnie myć brzegi powiek rano i wieczorem. Codzienna higiena powinna polegać między innymi na stosowaniu czystych chusteczek, które najlepiej nasączyć roztworem soli fizjologicznej. W profilaktyce warto używać również preparatów o działaniu pielęgnacyjnym i oczyszczającym. Podczas przecierania powiek należy zwracać uwagę również na dokładne usuwanie resztek wydzieliny łojowej. Należy pamiętać, by czynność ta wykonywana była wyłącznie przy zamkniętych oczach. Ważne jest również usuwanie makijażu przed pójściem spać, poza tym nie należy używać cudzych kosmetyków. Istotne jest także, by zwracać uwagę na termin ważności stosowanych specyfików.

Należy również unikać przebywania w zadymionych pomieszczeniach i zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, a także o częste przebywanie na świeżym powietrzu. Jeśli chodzi o małe dzieci, ważne jest dokładne czyszczenie powiek i rzęs i unikanie ich pocierania czubkami palców. Jęczmień na oku, w tym także jęczmień na dolnej powiece, jest zaraźliwy, dlatego nie zaleca się dzielenia ręczników, a także poduszek oraz pościeli z osobą, która zmaga się z tym problemem. Podczas pływania zaleca się z kolei stosowanie okularów ochronnych. Profilaktyka u kobiet w ciąży jest taka sama, jak w przypadku pozostałych grup osób.

Autor artykułu: tech. farm. Izabela Soroka