Zapalenie stawów większości z nas kojarzy się z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) lub zwyrodnieniami stawów u osób starszych. Jednak stany zapalne stawów dotyczą również młodych osób. Mogą one pojawiać się w organizmie z wielu różnych przyczyn. Czasami zdarzają się tymczasowo i stosunkowo szybko pozwalają wyleczyć, w innych przypadkach leczenie jest czasochłonne i tylko spowalnia postępowanie problemu. Zawsze jednak zapaleniu stawów towarzyszą ból, ograniczenie ich ruchomości, a czasem również obrzęk i zwiększona ciepłota. Jak sobie z nimi radzić?

Przyczyny zapalenia stawów

Zapalenie stawów może być spowodowane problemami z układem odpornościowym. Zdarza się, że organizm rozpoznaje własne tkanki jako obce i wytwarza antyciała, które mają je zniszczyć. Zapalenie stawów może być również spowodowane infekcją wirusową lub bakteryjną albo silnie przeżytym stresem. Część pacjentów ma skłonności do zapaleń stawów odziedziczone po przodkach. Bywa też, że zapalenie jest być skutkiem urazu mechanicznego lub jego źle poprowadzonego leczenia.

Jak rozpoznać zapalenie stawów?

Stawy, w których pojawił się stan zapalny, stają się tkliwe i obolałe, często uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie. Pacjent ma wrażenie ich sztywności, zwłaszcza po dłuższym nieruszaniu się. Może pojawić się obrzęk bolących stawów, nawet z wysiękami spowodowanymi nadprodukcją płynu stawowego. Zaawansowane stany mogą objawiać się deformacjami.

RZS rozwija się zazwyczaj przez długi czas, przypominając grypę – pacjent najpierw czuje się osłabiony i obolały, może też mieć stan podgorączkowy. Dopiero po czasie stawy zaczynają boleć tak, że postanawia się wybrać do lekarza. Dla RZS charakterystyczne są też guzki reumatoidalne, pojawiające się w zaawansowanym stopniu dolegliwości.

Czy zapalenie stawów trzeba leczyć?

Zdecydowanie tak. Leczenie ma na celu nie tylko ulżenie w bólu osobie chorej, lecz przede wszystkim zatrzymanie lub spowolnienie postępowania problemu. Reumatoidalne zapalenie stawów to groźne schorzenie, mogące atakować również inne narządy. Powikłania RZS mogą spowodować m.in. udar mózgu lub zawał serca. RZS nie wolno bagatelizować, nawet jeśli ból nie jest jeszcze dokuczliwy. Im wcześniej zdiagnozuje się dolegliwość, tym większą kontrolę nad nią można uzyskać.

Farmakologiczne leczenie zapalenia stawów

Pacjenci cierpiący z powodu zapalenia stawów najczęściej otrzymują dwa rodzaje leków:

• przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz
• modyfikujące przebieg choroby.

Pierwsza grupa ma za zadanie uśmierzyć ból i zredukować stan zapalny w stawach. Druga z kolei spowalnia procesy destrukcyjne w nich zachodzące. Wśród leków modyfikujących przebieg choroby można wyróżnić farmaceutyki niebiologiczne i biologiczne. To właśnie te ostanie uznawane są za najskuteczniejsze, jeśli chodzi o ochronę stawów przed powstawaniem nowych uszkodzeń.

Leczenie niefarmakologiczne i metody uśmierzania bólu

• Dopasowana do możliwości pacjenta aktywność fizyczna

Pacjenci cierpiący z powodu bólu stawów często unikają jakiejkolwiek aktywności fizycznej. To błąd. Umiarkowany ruch jest wskazany, by zachować ruchomość chorych stawów i wzmocnić siłę mięśni wokół nich. Zakres ćwiczeń najlepiej ustalić z doświadczonym rehabilitantem.

• Korzystanie z rękawiczek i opasek dla osób z zapaleniem stawów

Skuteczną ulgę w bólu przynoszą opaski specjalnie zaprojektowane dla osób z zapaleniem stawów, takie jak Actimove Arthritis Care. Opaski dostępne są w wersjach na kolana i stawy skokowe. Jak działają? Opaski kompresyjne zapewniają wsparcie i stabilność stawu oraz zmniejszają jego obrzęk. Produkty Actimove Arthritis Care są dodatkowo wyprodukowane ze specjalnej przędzy ceramicznej. Materiał ten zatrzymuje i odbija ciepło ciała, które koi ból. Co ważne, opaski nie zawierają lateksu, który dla wielu osób jest silnym alergenem. W przypadku zaplenia nadgarstków sprawdzą się rękawiczki Actimove Arthritis Care. Ich cechy i konstrukcja sprawiają, że łagodzą ból oraz zwiększają ruchomość palców i dłoni. Zapewniają wyrównane utrzymywanie ciepła i ucisku oraz wygodę dzięki zewnętrznym szwom.

• Zabiegi fizjoterapeutyczne

Uśmierzaniem bólu towarzyszącego zapaleniu stawów skutecznie zajmują się fizjoterapeuci. Zalecają oni chorym proste ćwiczenia na dany staw, kierują też na różnorodne zabiegi (hydroterapia, krioterapia, laser itp.).

• Odpowiednia dieta

Wielu pacjentów z zapaleniem stawów bagatelizuje wagę zdrowej diety i odpowiedniej suplementacji. Chorym stawom potrzebny jest kolagen, warto więc wzbogacić domową dietę o żelatynę. W wyciszaniu stanu zapalnego pomocne są tłuste ryby morskie obfitujące w kwasy omega-3, warzywa, owoce, orzechy i nasiona.

Przy problemach ze stawami należy wystrzegać się żywności wysokoprzetworzonej: słodyczy, chipsów, przekąsek, fast-foodów i dań instant. Konserwanty, sztuczne barwniki i aromaty mogą pogłębiać stan zapalny, a co za tym idzie – intensywność odczuwanego przez pacjenta bólu.

• Maści, żele i plastry

Doraźną ulgę w bólu stawów mogą przynieść też preparaty dostępne w aptece bez recepty. Żele chłodzące mogą zmniejszyć obrzęk i zlikwidować uczucie ciepła w danym stawie. Z kolei maści rozgrzewające powodują lepsze ukrwienie posmarowanego nimi miejsca, co przekłada się na silniejszą walkę ze stanem zapalnym i zmniejszenie bólu.