Mrowienie i skurcze mięśni mogą wskazywać na tężyczkę. W przypadku tego schorzenia dochodzi do zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Warto wiedzieć, że sama w sobie tężyczka nie jest chorobą, ale objawem konkretnych nieprawidłowości w organizmie. 

Czym jest i jak się objawia tężyczka? 

Tężyczka jest chorobą związaną z nadmiernym pobudzeniem nerwowo-mięśniowym. Wyróżnia się dwa rodzaje tego schorzenia, a mianowicie tężyczkę jawną i utajoną. Przyczyny jej powstawania są różnorodne, a pochodzenie tego schorzenia nie jest do końca poznane. Zdaniem wielu lekarzy do bolesnych skurczów mięśni i mrowienia w różnych częściach ciała może dochodzić na skutek niedoborów minerałów we krwi takich jak magnez, potas i wapń. Osoby borykające się z tężyczką, regularnie mają napady w postaci mimowolnych i obustronnych skurczy tonicznych różnych grup mięśniowych, czemu może dodatkowo towarzyszyć ból.

Przebieg napadów może być łagodny lub ostry. W formie łagodnej chory zmaga się z drętwieniem skóry wokół ust i kończyn. Towarzyszy temu też utrata tchu, kołatanie serca, zawroty głowy, nudności, wykręcanie kończyn (dłoni i stóp). Skurcze rozpoczynają się od rąk i przechodzą na dalsze obszary ciała – od przedramion, aż po klatkę piersiową i nogi. Mogą wystąpić też zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, światłowstręt, zaburzenia widzenia, bezsenność, leki, kłopoty z pamięcią, zaburzenia nastroju i ból w klatce piersiowej. 

Wapń a tężyczka

Jako, że to wapń bierze udział w procesach przekazywania impulsów nerwowo-mięśniowych, jego brak manifestuje się wieloma nieprzyjemnymi dolegliwościami. Dochodzi do hipokalcemii, czyli zmniejszenia stężenia nie tylko wapnia w hemoglobinie, ale też magnezu i potasu. Tężyczka jest objawem chorób endokrynologicznych, gdyż to zadaniem przytarczyc jest regulowanie gospodarki wapniowo-fosforanowej. Bardzo często ze schorzeniem tym borykają się osoby zmagające się dodatkowo z niedoczynnością przytarczyc. 

• W przypadku tężyczki jawnej następuje nadmierna pobudliwość nerwów i mięśni na skutek zaburzeń hormonalnych. Przyczyną rozwoju tego schorzenia może być uszkodzenie przytarczyc, radioterapia, nieprawidłowo zbilansowana dieta i wyniszczenie organizmu.

• Tężyczka utajona daje nieswoiste objawy. Do skurczy mięśni może dochodzić na skutek różnych bodźców zewnętrznych – ataki paniki czy stres. 

Jak zdiagnozować obecność tężyczki?

W przypadku podejrzenia tężyczki przeprowadzany jest wywiad lekarski, podczas którego określana jest częstotliwość występowania symptomów, ich charakter i poziom nasilenia. Wykonywane jest badanie elektromiograficzne. Na EMG składają się próba hiperwentylacyjna i chemiczna. Badanie polega na umieszczeniu na ramieniu pacjenta specjalnej opaski uciskowej na kilka minut, w celu ograniczenia dopływu krwi do kończyny.  Następnie przez dwie minuty pacjent jest hiperwentylowany. Jeśli wyniki próby teżyczkowej okażą się dodatnie, zlecane jest wykonanie badań endokrynologicznych. Niekiedy wykonuje się badanie EKG, w celu wykluczenia przyczyn kardiologicznych i EEG w przypadku podejrzenia również padaczki. Przy tężyczce utajonej przeprowadzane są też badania psychologiczne. 

Jak się leczy tężyczkę?

Pierwszym krokiem w leczeniu tężyczki jest uregulowanie zaburzonej gospodarki wapniowo-fosforanowej. Wymaga to zwiększenia stężenia wapnia w hemoglobinie do optymalnego poziomu. Wyrównywane są także zaniżone wartości innych pierwiastków – K (potasu) i Mg. Często suplementacja obejmuje też witaminę D i B6. Lekarz zaleca również włączenie do diety większej ilości produktów bogatych w wapń, magnez i potas. Unikać należy produktów i substancji wypłukujących z organizmu wapń i magnez.

To samo dotyczy pokarmów utrudniających wchłanianie owych minerałów. Jeśli zostanie stwierdzona niedoczynność przytarczyc, to konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia preparatami zawierającymi wapń i witaminę D. Najczęściej podawanymi formami wapnia są glukonian wapnia lub chlorek wapnia. W przypadku tężyczki utajonej sięga się też po suplementację magnezem. Wymagana jest też terapia psychologiczna. Okazuje się, że osobowość A predysponuje do wystąpienia niedoboru magnezu, gdyż przy tym typie osobowości trzeba liczyć się ze zmniejszoną odpornością na czynniki stresowe. 

Produktami zawierającymi sporą ilość wapnia są pełne mleko, dojrzewające sery podpuszczkowe, sery topione, camembert, sery twarogowe, szproty wędzone, sardynki, łosoś, czekolada, soja, orzeszki ziemne, mak, nasiona słonecznika, orzechy laskowe i włoskie, pistacje, brokuły, szpinak, natka pietruszki, rzeżucha, żółtka jaj, buraki, fasola. 

Konsekwencje nieleczonej choroby

Nieleczona tężyczka nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale może nawet prowadzić do śmierci na skutek skurczenia się głośni i zamknięcia się krtani, czego efektem będą kłopoty z zaczerpnięciem powietrza. Może wystąpić też hiperwentylacja, dalej dojść do zasadowicy oddechowej, niedotlenienia mózgu i arytmii serca.