Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą skóry o wyjątkowo zaraźliwym charakterze, jednak dość łagodnym zazwyczaj przebiegu. Może trwać kilkanaście dni, ale nieleczony nawet przez wiele tygodni. Warto przyjrzeć się przyczynom tej dolegliwości i sprawdzić, w jaki sposób skutecznie pozbyć się problemu.

Jakie są przyczyny liszajca?

Choroba ta najczęściej nie jest zbyt poważna. Zwykle pojawia się u dzieci do szóstego roku życia, aczkolwiek również dorośli mogą mieć jej objawy. Z powodu wyjątkowo wysokiego poziomu zakaźności, naprawdę łatwo się rozprzestrzenia. Widać to szczególnie w dużych skupiskach dzieci, a więc w żłobkach czy przedszkolach. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub korzystanie z przedmiotów użytku wspólnego np. ręczników. Liszajca zazwyczaj wywołują bakterie paciorkowca z grupy B albo gronkowca złocistego. Czasami nawet oba rodzaje bakterii stanowią przyczynę. Dzieje się tak w niemal 70% przypadków. Atakują powierzchnię skóry – przede wszystkim twarz i szyję, ale także okolice paznokci rąk. Efektem są zmiany chorobowe. Infekcja pierwotna rozwija się na uszkodzonej delikatnie skórze, natomiast wtórna na już zmienionej chorobowo skórze z powodu atopowego zapalenia skóry, grzybicy bądź ospy wietrznej.

U dorosłych najbardziej narażone są osoby mające cukrzycę, cierpiące z powodu chorób nerek lub tarczycy, z zaburzeniami związanymi z układem immunologicznym. Przyczyna często tkwi w nieprzestrzeganiu higieny osobistej. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi liszajca zakaźnego jest cieple i wilgotne środowisko, więc choroba zazwyczaj występuje w okresie letnim. Ponadto powinny uważać osoby w ogólnie złym stanie zdrowia, z przypadkami liszajca w rodzinie i ze zmianami skórnymi spowodowanymi ugryzieniami przez insekty.

W jaki sposób objawia się liszajec?

Cechą charakterystyczną tej choroby są pojawiające się na skórze zmiany pęcherzowo-ropne, które w krótkim czasie pękają, zasychają i pozostawiają strupy w kolorze miodowożółtym. Pęcherze nie powodują bólu. Najczęściej mają około 2 cm i wypełnione są ropą albo treścią surowiczą. W związku z tym, że ich pokrywa jest dość delikatna, to bardzo szybko następuje jej zerwanie. Zmiany obejmują zazwyczaj odsłonięte części skóry i najbardziej narażone na bezpośredni kontakt z otoczeniem, a zwłaszcza okolice ust i nosa oraz ręce. W przypadku niemowląt pęcherze mogą się też pojawiać na plecach i pośladkach. Czasami oprócz pęcherzy zdarza się rumień, uczucie swędzenia, a także powiększenie węzłów chłonnych. Nowe zmiany pojawiają się z reguły w pobliżu wcześniejszych. Pierwsze objawy po kontakcie z bakterią mogą wystąpić po 2-3 dniach.

Bardzo charakterystyczny dla liszajca zakaźnego okazuje się brak objawów ogólnych, jak gorączka, a ponadto nagły początek i dość szybki przebieg. Dolegliwość sama się ogranicza. Należy jednak unikać drapania. Na szczęście po zmianach nie pozostają żadne blizny.

Jak przebiega leczenie liszajca?

Jeżeli tylko pojawią się pierwsze pęcherze, to należy udać się do lekarza rodzinnego bądź dermatologa. Jak już wcześniej wspomniano, liszajec ma charakter samoograniczający się, jednak leczenie jest konieczne ze względu na możliwość wystąpienia powikłań. Ponadto szybka interwencja zapobiega mocnemu rozprzestrzenianiu się zmian pęcherzowych na kolejne partie skórne oraz zarażaniu innych osób. Podstawą poradzenia sobie z tym problemem jest zastosowanie preparatów miejscowych – maści lub aerozoli z antybiotykami. W przypadku zmian wyjątkowo rozległych bywa konieczne podanie antybiotyku doustnie. Z kolei leczenie domowe polega na odpowiedniej higienie skóry, częstej zmianie pościeli i odzieży, a przede wszystkim usuwaniu strupów. Można też stosować kąpiele z preparatami antybakteryjnymi, ale warto tę decyzję skonsultować z lekarzem.

Czasami u niemowląt pojawiają się powikłania — dochodzi do zapalenia tkanki łącznej, a niekiedy też ropnego zapalenia stawów, zapalenia kości i szpiku kostnego. Jeżeli ciągłość skóry zostaje przerwana, to pojawiają się ranki, a wtedy bakterie przenikają w głąb i mogą nawet dotrzeć do krwi. Efektem są owrzodzenia, powiększenie węzłów chłonnych, a nawet bardzo niebezpieczna posocznica. Tak poważne powikłania nie zdarzają się częste, ale należy mieć ich świadomość i nie bagatelizować choroby.