Choroby neurodegeneracyjne, czyli powodujące obumieranie komórek nerwowych to schorzenia, które niezbyt łatwo jest zdiagnozować. Należy do nich między innymi choroba Parkinsona, której głównymi objawami, rozwijającymi się niezwykle powoli są drżenia kończyn, spowolnienie ruchowe i sztywność mięśni.

Przyczyny i objawy choroby Parkinsona

Średni wiek, na który przypada zachorowanie na chorobę Parkinsona to 58 lat, jednakże nieraz dotyka ono także ludzi przed 40 rokiem życia. Częściej zapadają na nie mężczyźni. Początkowo objawy mogą być dość niespecyficzne i dotyczyć szybkiego męczenia się, zaburzeń równowagi czy niezgrabności ruchów. Z czasem symptomy nasilają się. Chory może mieć problem z tym, by wstać z łóżka czy krzesła, wykonywać codzienne czynności, a kłopoty ruchowe nasilają się. Do tego dochodzą silne drżenia rąk lub głowy i nóg, jak również charakterystyczne pochylenie sylwetki do przodu. Z biegiem lat stan osoby chorej pogarsza się i staje się ona zależna od swoich opiekunów.

Przyczyną choroby Parkinsona jest obumieranie komórek nerwowych, znajdujących się w obrębie tak zwanej istoty czarnej. Przestają one wydzielać dopaminę, która jest neuroprzekaźnikiem, niezbędnym do tego by mózg mógł „wydawać polecenia” ciału. Kiedy około 85% komórek tego typu przestaje pełnić swoją funkcję, pojawiają się charakterystyczne objawy choroby Parkinsona. Patomechanizm zwyrodnienia neuronów przy wspomnianej chorobie nie jest do końca jasny, dlatego też trudno jednoznacznie orzec, jak zapobiegać Parkinsonowi. Niektórzy naukowcy kierują uwagę na wpływ wolnych rodników, które bardzo negatywnie wpływają na organizm człowieka. By się przed nimi chronić ogromnie ważna jest dieta bogata w przeciwutleniacze, takie jak witamina C, E czy pochodne witaminy A.

Choroba Parkinsona – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka jest niezwykle trudna, ponieważ Parkinsona można pomylić z innymi chorobami neurologicznymi lub po prostu objawy przypisać starości. Po zauważeniu pierwszych symptomów, jak najszybciej należy się udać do neurologa. Ten być może wskaże także konieczność wizyty geriatry. Lekarz przeprowadzi wywiad i badania fizykalne. Przede wszystkim będzie chciał poznać wszelkie objawy, ich nasilenie i to, jak długo jak trwają. Zostaje także przeprowadzone badanie neurologiczne, na przykład pokazujące, czy drżenia pojawiają się w spoczynku mięśni, czyli wtedy, kiedy ręka nie jest obciążona. To jednak nie wystarczy do pełnej diagnozy. Trzeba wykonać także obrazowe badania głowy. Należy do nich tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. Wszystkie te elementy diagnostyczne nie mają na celu potwierdzenia choroby. Pozwalają natomiast na uzyskanie szerszego obrazu tego, co dzieje się z pacjentem. Pewnym potwierdzeniem choroby jest wykonanie testu z podaniem lewodopy (to aminokwas obecny m.in. w bobie). Jeżeli po tym teście następuje poprawa stanu chorego, można potwierdzić Parkinsona.

Leczenie jak w przypadku innych chorób związanych z obumieraniem komórek nerwowych jest jedynie objawowe. Pomaga ono zahamować zachodzące w mózgu procesy. Podstawą jest podawanie L-dopy, pokonującej barierę krew-mózg. Niestety taka strategia wykazuje skuteczność jedynie przez pierwszy kilka lat choroby i nie sprawia, że komórki przestają się degradować. Możliwa jest także ingerencja chirurgiczna, poprzez wszczepienie pacjentowi komórek produkujących dopaminę, pobranych z płodów ludzkich. Metoda jest wątpliwa etycznie, a także nie ma zadowalającej skuteczności.

Czy można zapobiec chorobie Parkinsona i jakie są jej rokowania?

Niestety, postępującego zaniku komórek odpowiedzialnych za produkcję dopaminy nie da się powstrzymać. Czy jednak istnieje coś co może zapobiec schorzeniu, jakim jest choroba Parkinsona? Jak wspomniano wcześniej, ze względu na to, że duży wpływ na jej powstawanie mogą mieć wolne rodniki, na pewno warto prowadzić zdrowy tryb życia z dietą bogatą w warzywa i owoce. Pokarmy te zawierają w sobie mnóstwo antyoksydantów. W przypadku pojawienia się pierwszych objawów, które zaniepokoją pacjenta lub rodzinę, należy jak najszybciej udać się do lekarza, by można było spowolnić proces chorobowy.

Rokowania nie są zbyt pomyślne, ponieważ choroba się nie cofa. Może mieć natomiast co najwyżej łagodniejszy przebieg lub jej objawy mogą się ujawnić w bardzo późnym wieku. Tak czy inaczej, postępujące problemy z poruszaniem się, wstawaniem, drżeniami i innymi dokuczliwymi objawami, z czasem wyłączają pacjenta z normalnego życia. Niestety, skazują go na opiekę innych oraz stałą pomoc np. wyspecjalizowanego personelu pielęgniarskiego. Chory musi także być pod opieką lekarzy.