Najczęściej słyszymy o tym, jak wpływa na skórę. Beta-karoten ma jednak o wiele większe znaczenie dla naszego zdrowia. Jakie jest jego działanie oraz w których produktach go znajdziemy? Warto to wiedzieć, bo dzięki beta-karotenowi możemy cieszyć się dobrym zdrowiem i wyglądem przez lata!
Produkty wspomagające w stosowaniu diety
Czym jest beta-karoten?
Beta-karoten (β-karoten) to związek należący do karotenoidów, czyli pomarańczowych, żółtych lub czerwonych barwników występujących w warzywach i owocach. Ma on niebagatelne znaczenie dla organizmu. Jest prowitaminą witaminy A, co oznacza, że po spożyciu produktów bogatych w beta-karoten w organizmie jest ona wytwarzana. Do procesów tych dochodzi w błonie śluzowej jelita cienkiego oraz w wątrobie (za sprawą działania enzymów wątrobowych i nienasyconych kwasów tłuszczowych).
Beta-karoten w tabletkach i kapsułkach
Właściwości beta-karotenu
Beta-karoten odkłada się w skórze, gdzie rozpoczyna się produkcja melaniny (naturalnego pigmentu skóry człowieka) i “magazynowanie” barwnika w skórze. Działanie beta-karotenu opiera się też na ochronie cery przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym.
Ponadto karotenoidy mają działanie antyoksydacyjne, a więc spożywanie produktów, w których się znajdują, przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia choroby nowotworowej lub zahamowania jej rozwoju. W opinii specjalistów najbardziej dotyczy to m.in. raka krtani, jamy ustnej, przełyku i pęcherza moczowego. Poza tym beta-karoten może być pomocny w łagodzeniu negatywnych skutków radioterapii i chemioterapii.
Pomarańczowy barwnik występujący w warzywach i owocach pomaga także w obniżeniu tzw. złego cholesterolu. Następstwem tego jest mniejsze ryzyko wystąpienia miażdżycy, zawału serca lub udaru mózgu. Beta-karoten pomaga cieszyć się zdrowiem dłużej również ze względu jego wpływu na wzrok. Spożywanie produktów zawierających ten barwnik poprawia widzenie po zmroku oraz zapobiega degeneracji plamki żółtej, która jest główną przyczyną utraty wzroku u seniorów. Do tego wszystkiego barwnik ten opóźnia procesy starzenia się organizmu.
Beta-karoten – występowanie. Które produkty mają go najwięcej?
Beta-karoten najczęściej kojarzy się z marchewką – nic dziwnego, bo to prawdziwa bomba pomarańczowego barwnika cennego dla zdrowia i urody! Sporo beta karotenu zawierają również:
- jarmuż,
- natka pietruszki,
- szpinak,
- szczaw,
- szczypiorek (żółta barwa w tych warzywach została zdominowana przez zieloną, czyli chlorofil).
Jednak spożywamy je rzadko i w mniejszych ilościach. Tymczasem zjedzenie jednej 100-gramowej marchewki pozwala na zaspokojenie średniego dziennego zapotrzebowania na β-karoten (6 mg do 10 mg).
Jeżeli chodzi o pozostałe warzywa i owoce, zawierające żółty, czerwony lub pomarańczowy barwnik, to warto postawić na:
Spożywając je regularnie, bez problemu zapewnimy sobie niezbędną dla organizmu porcję beta-karotenu.
Trzeba pamiętać o umiarze, bo przedawkowanie prowitaminy A może prowadzić do zażółcenia skóry, czyli tzw. żółtaczki marchwiowej nieszkodliwej. Wówczas należy ograniczyć preparaty z β-karotenem oraz spożywanie pomarańczowych warzyw i owoców. Nadmiar beta-karotenu nie przekłada się na szczęście na przedawkowanie witaminy A, bo organizm produkuje jej dokładnie tyle, ile aktualnie potrzebuje.
Beta-karoten – zastosowanie i suplementacja
Ze względu na dostępność beta-karotenu w naturalnej formie, suplementacja w codziennej diecie osoby zdrowej nie jest konieczna. Można rozważyć to w dwóch przypadków. Pierwszy dotyczy niedoborów witaminy A w organizmie, czego objawami są tzw. kurza ślepota, sucha skóra, łamliwe paznokcie, wypadające i zniszczone włosy, trądzik, czy wysychanie rogówki i spojówki oka.
Jak już wspomniano, beta-karoten podtrzymuje koloryt skóry – wzmacnia i przedłuża efekty opalania, dlatego nazywany jest opalenizną w tabletkach. Równocześnie długa ekspozycja na słońce może prowadzić do szybszego starzenia się skóry oraz przebarwień. Beta-karoten chroni nas przed tym. Dlatego zalecana jest suplementacja beta-karotenu (10 mg dziennie dla osoby dorosłej) w okresie letnim lub przy kontakcie z ostrym słońcem.
