Modzele, nagniotki i odciski to zmiany na skórze, które niejednokrotnie przyczyniają się do dużego dyskomfortu pacjentów przy chodzeniu, a oprócz tego nie prezentują się estetycznie. Zdarza się również, że powstałe zmiany w warstwie naskórka bywają bardzo bolesne. Najczęściej pojawiają się u pacjentów dorosłych – znacznie rzadziej występują natomiast u dzieci. Nie powinno się ich lekceważyć, gdyż takie zaniedbanie może prowadzić do jeszcze większego pogłębienia problemu, a niekiedy nawet do konieczności interwencji chirurgicznej. Czym są i jak powstają poszczególne zmiany na stopach? W jaki sposób walczyć z nagniotkami, odciskami i modzelami domowymi sposobami lub preparatami aptecznymi? Jak usunąć nagniotki, modzele i odciski u podologa?

Produkty wspomagające w stosowaniu diety

Produkty wspomagające w stosowaniu diety

Sprawdź produkty wspomagające stosowanie diety:
Odchudzanie i oczyszczanie
Preparaty wapnia

Modzele, nagniotki, odciski – czym są?

Modzele i nagniotki, a także odciski są naroślami, które najczęściej powstają na stopach. Zdecydowanie nie prezentują się estetycznie, a dodatkowo mogą powodować uczucie dyskomfortu przy poruszaniu się, a nawet przyczyniać się do dolegliwości bólowych. Znaleźć można je najczęściej na piętach, palcach stóp czy na bocznych krawędziach stóp. Rozpoznanie zmian skórnych dokonywane jest zazwyczaj u pacjentów na podstawie oceny klinicznej i najczęściej nie wymaga przeprowadzania dodatkowych badań. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się jednak wykonanie oceny radiologicznej, a także przeprowadzenie badania dermatoskopowego. Całkowite wyleczenie zmiany jest możliwe pod warunkiem całkowitego usunięcia czynnika odpowiadającego za jej powstawanie. Przede wszystkim przy problemach z modzelami, nagniotkami i odciskami należy unikać powtarzającego się ucisku na skórę.

Modzele

Modzele najczęściej pojawiają się na podeszwach stóp, ale mogą występować również na dłoniach, a nawet niekiedy na łokciach czy kolanach. Modzele są zmianami związanymi z nadmiernym rogowaceniem naskórka w danym miejscu i często powstają w związku z noszeniem źle dopasowanego obuwia, w tym np. butów na obcasach. Są oddzielone od pozostałej skóry. Zazwyczaj modzele mają kolor żółty lub szary i w początkowej fazie nie są bolesne, jednak z czasem może się to zmieniać. Szczególnie bolesne są modzele, które pękną, ponadto są wówczas narażone na infekcje bakteryjne. Modzele na stopach powstają często w związku ze zbyt dużym naciskiem na skórę tego rejonu, co znów sprzyja intensywnemu rogowaceniu naskórka. Modzele nie są ostro zakończone i nie posiadają jądra. Większe ryzyko pojawiania się modzeli dotyczy osób zmagających się z cukrzycą. Modzele mogą pojawiać się także u kobiet w ciąży, co związane jest ze znacznym przyrostem masy ciała, przez co stopy przyszłej mamy stają się mocno obciążone. U osób z angiopatią lub neuropatią pod modzelami pojawiać mogą się też bolesne owrzodzenia.

Nagniotki

Bezbarwne zmiany skórne o niewielkich zazwyczaj wymiarach to nagniotki. Są one odmianą odcisków. Mają zwykle kształt stożka i charakterystyczne jest dla nich ostre zakończenie. Nagniotek ma rdzeń, a ten z czasem może zacząć wbijać się w skórę, co przyczynia się do pojawiania się silnych dolegliwości bólowych, które są szczególnie dokuczliwe przy chodzeniu, drażniąc zakończenia nerwów. Nagniotki na stopach powstają zwykle w wyniku długotrwałego działania czynnika mechanicznego – w związku z nadmiernym naciskiem i tarciem. W efekcie dochodzi do wzrostu ilości produkowanych komórek rogowych i zagęszczenia włókien kolagenowych, które obumierają. Wyróżnia się nagniotki twarde, miękkie, rozsiane, naczyniowe, nerwowo-naczyniowe oraz podpaznokciowe. Najczęściej można je spotkać między palcami oraz na małych palcach, poza tym niekiedy pojawiać się mogą również w okolicach pięty. Dodatkowo u osób z cukrzycą mogą przyczyniać się do rozwoju uciążliwych ran.

Odciski

Zgrubienia bardziej odgraniczone od pozostałej skóry niż modzele to odciski z korzeniem. Podstawowa różnica jest tu taka, że odciski mają jądro, ponadto są od początku bolesne pod uciskiem. Rdzeń odcisków jest twardy i wnika do warstwy żywej naskórka, a nawet do skóry właściwej. Odciski mają biały punkt na środku, miewają różne kształty (okrągły, owalny lub klinowy) oraz rozmiary (choć zwykle są mniejsze od modzeli). Mogą pojawiać się w różnych miejscach, w tym zarówno na podeszwach stóp, jak i w innych miejscach. Nie jest rzadkością odcisk na pięcie czy też odcisk na dużym palcu, a dodatkowo odciski mogą powstawać między palcami, a niekiedy nawet w wałach paznokciowych. Odcisk na stopie często powstaje w związku z noszeniem źle dobranego obuwia, jednak odciski mogą również tworzyć się z innych przyczyn – chociażby przy dużym ucisku na stopy przy aktywności fizycznej, a także w związku z obecnością ciał obcych w obuwiu.

Nagniotki, modzele, odciski – najczęstsze przyczyny powstawania

Jak już wspominano wcześniej, do powstawania zmian skórnych tego typu bardzo często przyczynia się noszenie nieodpowiedniego obuwia. Mowa szczególnie o obuwiu za małym, zbyt ciasnym czy wąskim, a także źle dopasowanym. Co ciekawe, również buty za duże nie są rozwiązaniem, gdyż w czasie ruchu obcierają stopy, co znów może sprzyjać powstawaniu nieestetycznych zmian. Do problemu przyczyniają się też buty na wysokim obcasie, a niekiedy też noszenie butów ze zbyt cienką podeszwą lub zakładanie ich na bosą stopę. Złe obuwie to jednak niejedyna przyczyna powstawania nagniotków, modzeli i odcisków:

  • Modzele często pojawiają się u osób otyłych, mających wady postawy, płaskostopie lub ostrogę piętową, a na dodatek sprzyjają im takie schorzenia jak cukrzyca, RZS czy też choroby układu krążenia.
  • Ich powstawanie może mieć też związek z deformacjami stóp i palców, a dodatkowo z suchością skóry stóp, poza tym do rozwoju modzeli przyczyniać się może też nadmierna potliwość stóp.
  • Odciski często pojawiają się też po długotrwałym marszu, poza tym do ich rozwoju przyczyniać się mogą blizny, a także obecność ciał obcych lub wystających wewnątrz buta ostrych elementów.

Prewencja odcisków, nagniotków i modzeli

Chcąc zmniejszyć ryzyko, że pojawi nam się odcisk na stopie, modzele bądź nagniotki, bardzo ważne jest odpowiednie dbanie o stopy i unikanie czynników, które przyczyniają się do występowania tych zmian. Ważny jest szczególnie właściwy dobór obuwia. Mowa nie tylko o odpowiednim rozmiarze, ale i jakości jego wykonania oraz grubości podeszwy. Pomocne mogą być specjalne wkładki do butów. O skórę stóp należy też odpowiednio zadbać. Praktyczne będą nawilżające kremy i balsamy, a także peelingi, które pomogą w złuszczaniu starego naskórka. Dodatkowo warto moczyć stopy w naparach ziołowych lub soli, a w razie konieczności można wdrożyć kremy na bazie mocznika czy innych substancji o działaniu złuszczającym.

Jak pozbyć się zgrubień na stopach?

Nieestetyczne zmiany na stopach w wielu przypadkach można usuwać samodzielnie, choć nie zawsze jest to wskazane. Na zgrubienia na dużych palcach u nóg czy inne podobne problemy pomocne może okazać się moczenie nóg w ciepłej wodzie z dodatkiem mydła, co zmiękczy skórę i ułatwi pozbywanie się zmian pumeksem czy tarką. Szczególnie polecane jest moczenie stóp w ciepłej wodzie z sodą oczyszczoną, gdyż bardzo dobrze zmiękcza ona zrogowaciały naskórek, ułatwiając jego złuszczanie. Wystarczy dodać do miski z ciepłą wodą około 3 łyżek sody oczyszczonej, a następnie moczyć w niej stopy, na których znajdują się zgrubienia. Jeśli zmiany na stopach są większe, pomocne może być zastosowanie pasty z sody oczyszczonej – działa szczególnie skutecznie przy usuwaniu martwego naskórka. Dobrym sposobem jest też moczenie stóp w rumianku, gdyż oprócz właściwości rozmiękczających, ma on właściwości przeciwzapalne, a przy tym łagodzi świąd i ból.

Namoczone zmiany skórne należy lekko ścierać pumeksem lub tarką. Nie powinno się jednak trzeć skóry zbyt intensywnie, gdyż można ją w ten sposób podrażnić lub nawet przyczynić się do powstawania stanów zapalnych. Nagniotki i modzele nie powinny być też usuwane ostrymi narzędziami, gdyż może być to niebezpieczne. Jeśli problemem są odciski, zastosować można okłady z kurkumy lub octu, ewentualnie aloes bądź cebulę. Octem wystarczy nasączyć wacik i w ten sposób umieścić go na zmienionej skórze, zostawiając na kilka godzin – rozmiękczy skórę i ułatwi jej oskrobanie z martwego naskórka.

Przy walce z odciskami postawić można również na produkty z apteki. Często ich składnikiem jest mocznik, kwas salicylowy lub kwas mlekowy. Takie produkty mają za zadanie zmiękczyć i rozpulchnić skórę, a dodatkowo sprzyjać jej złuszczaniu się. W aptece znaleźć można między innymi maści i płyny o tym działaniu, a nawet specjalne plastry na odciski. Dostępne są też specjalne skarpetki złuszczające, które ułatwiają pozbywanie się zrogowaciałego naskórka.

Kiedy udać się do lekarza ze zrogowaceniami skóry?

W poważnych przypadkach zaleca się wizytę u podologa, który sprawdzi, z jaką zmianą zmaga się pacjent, a także zaproponuje najlepszy sposób na pozbycie się jej. Podolog zazwyczaj wykorzystuje do usuwania zmian skórnych specjalną frezarkę, ale w niektórych przypadkach postawić można też na laser. Laseroterapia wykonywana jest przy pomocy lasera medycznego CO2. Czy usuwanie odcisków jest bolesne? Nie trzeba się tego obawiać. Zazwyczaj zabieg nie powoduje dolegliwości bólowych i nie przyczynia się do uczucia dyskomfortu. Również po zabiegu można wrócić do codziennych czynności, gdyż nie ma potrzeby żadnej rekonwalescencji.

Czy odcisk sam zniknie?

Bolący odcisk na małym palcu potrafi być bardzo dokuczliwy, ograniczając możliwość normalnego poruszania się. Zmian na stopach nie powinno się lekceważyć, nawet jeśli początkowo są niewielkie i niebolesne. Z czasem bowiem dolegliwości bólowe mogą nasilać się, utrudniając aktywność i chodzenie. Zwlekanie z leczeniem zmian to też większe ryzyko ich zakażenia i pojawienia się stanu zapalnego, co znów może prowadzić do konieczności wykonania zabiegu chirurgicznego. Niekiedy małe odciski znikają samoistnie, jednak pamiętać należy o unikaniu czynników, które przyczyniają się do ich nawracania czy też pogłębiania się.

Jak usunąć modzele?

Z niewielkimi modzelami można walczyć, mocząc stopy w ciepłej wodzie z mydłem lub sodą oczyszczoną, a następnie delikatnie usuwając zrogowacenie pumeksem lub preparatem z kwasem salicylowym. Przy większych lub zaniedbanych zmianach, które przyczyniają się do dolegliwości bólowych przy chodzeniu, lepiej jednak skontaktować się z podologiem, który zajmie się problemem nie tylko bezpieczniej, ale i skuteczniej. Jak usunąć modzele u podologa? Zazwyczaj rogowacenia są ścinane przez podologa skalpelem, a następnie szlifuje się je frezarką, aby wyrównać powierzchnię skóry. Co do szlifowania, zdania są jednak podzielone, gdyż niektórzy specjaliści uważają, że prowadzi to do stymulacji rogowacenia. Każdorazowo po zabiegu skóra jest opatrywana, by nie wdało się zakażenie, a oprócz tego należy ją odciążyć.

Jak usunąć odciski?

Jeśli pacjent ma bolesne odciski na stopach, domowe sposoby to na przykład moczenie stóp w ciepłej wodzie z mydłem, a następnie delikatne ścieranie odcisku pumeksem. Pomocne może być też stosowanie specjalnych preparatów złuszczających, które dostępne są bez recepty w aptece, w tym plastrów, aplikatorów, maści lub płynów. Jeśli domowe sposoby na odciski okażą się nieskuteczne, warto skorzystać z pomocy podologa, który powinien poradzić sobie z tymi zmianami podczas jednej lub dwóch wizyt. Zazwyczaj jego działania wiążą się ze stopniowym wydłubywaniem rogowego rdzenia odcisku dłutkiem chirurgicznym. Następnie całość się szlifuje i opatruje. Po usuwaniu odcisków ważne, by stopę odciążyć, aby skóra mogła się zregenerować.

Jak usunąć nagniotki?

Występujące nagniotki na stopie usuwa się podobnie do odcisków. Przy niewielkich zmianach można próbować działać samodzielnie, wykorzystując metody domowe lub produkty z apteki. Jednak jeśli pacjent ma większe i bolesne nagniotki na palcu, powinien udać się do podologa, który bezpiecznie pozbędzie się zmiany. Nagniotki usunąć można między innymi przez mechaniczne ścieranie i wygładzanie skóry. Jeśli nagniotki są bolesne, lekarz może zalecić ich chirurgiczne usunięcie.

Autor artykułu: mgr farm. Katarzyna Butkiewicz

Bibliografia