Węzły chłonne to drobne struktury układu limfatycznego, rozmieszczone w obrębie całego organizmu. Gdy są powiększone, bolesne lub zaczerwienione wzbudzają nasz niepokój. O czym świadczą powiększone węzły chłonne? Czy zmiana w ich obrębie wymaga konsultacji lekarskiej?

Węzły chłonne – ważny element układu limfatycznego

Zbudowane z tkanki limfatycznej węzły chłonne (limfatyczne) pełnią ważną funkcję w naszym organizmie. Odpowiadają za filtrację limfy, są miejscem tworzenia się komórek limfatycznych, chronią nas przed bakteriami, wirusami i innymi patogenami. Węzły chłonne są rozmieszczone po całym organizmie, te główne występują pod kolanami, pachami, w okolicach żuchwy, uszu, szyi, pachwin oraz w jamie brzusznej. Wyróżniamy węzły chłonne głębokie, czyli te zlokalizowane w obrębie narządów układu pokarmowego, oddechowego, moczowego. Z kolei węzły chłonne powierzchowne to te umiejscowione pod skórą.

Na co dzień nie poświęcamy im zbyt wiele uwagi. Prawidłowe węzły chłonne nie są bolesne czy widoczne. Przyjmuje się, że u osoby dorosłej o powiększeniu węzłów chłonnych mówimy wtedy, gdy ich średnica przekroczy 1 cm. Stan ten określamy mianem limfadenopatii.

Powiększone węzły chłonne

Powiększenie węzłów chłonnych jest wynikiem zwiększenia się liczby prawidłowych limfocytów lub innych komórek. Limfadenopatia może być zlokalizowana, mówimy wtedy o powiększeniu węzłów chłonnych w jednym miejscu, na przykład limfadenopatia szyjna. Z kolei limfadenopatia uogólniona występuje wtedy, gdy węzły limfatyczne są powiększone w kilku miejscach. Jakie są przyczyny powiększenia węzłów chłonnych? W wielu przypadkach stan ten towarzyszy infekcjom. Zazwyczaj chory skarży się na ból i obrzęk w obrębie danego węzła, a skóra w tym miejscu może być zaczerwieniona.

Węzły chłonne mogą się powiększyć w wyniku infekcji wirusowej (m.in. różyczka, odra, cytomegalia czy HIV), bakteryjnej (m.in. angina, gruźlica, próchnica zębów), grzybiczej (m.in. histoplazmoza). Jednak infekcje to niejedyna przyczyna limfadenopatii. Powiększone węzły chłonne mogą towarzyszyć innym chorobom i schorzeniom, w tym chorobom nowotworowym (również w wyniku przerzutów). Limfadenopatia jest przyczyną także m.in. chorób odzwierzęcych, na przykład choroby kociego pazura. Powiększone węzły występują też przy chorobach o podłożu autoimmunologicznym (np. Hashimoto, RZS), po szczepieniach czy w wyniku reakcji na niektóre leki.

Leczenie limfadenopatii

Powiększone węzły chłonne np. szyi to częsty objaw infekcji gardła. Po wyzdrowieniu stan węzłów również wraca do normy. Jednak jeśli zauważysz u siebie powiększone węzły chłonne, ich zaczerwienienie i obrzęk, skonsultuj się z lekarzem. Umów się na wizytę do specjalisty również wtedy, jeśli węzły są powiększone, jednak bez obrzęku, a Ciebie nic nie boli. Po przeprowadzeniu wywiadu i badaniu palpacyjnym lekarz skieruje Cię na badania laboratoryjne. W razie potrzeby uzupełni je o dalszą diagnostykę, m.in. USG czy TK. Choć w większości wypadków obrzęk i zaczerwienienie węzłów jest wynikiem infekcji, którą można skutecznie wyleczyć, niekiedy zmiany te mogą towarzyszyć poważniejszym chorobom. Nie zwlekaj z konsultacją, jeśli zobaczysz lub wyczujesz powiększone guzki. Szybka reakcja może znacznie przyspieszyć Twój powrót do zdrowia.