Anemia u dzieci to poważna, trudno wykrywalna przypadłość. Na co zwrócić uwagę, aby szybko ją rozpoznać? Jak rodzice mogą pomóc swojemu dziecku w tej sytuacji? Więcej informacji w tekście. 

Anemia u dzieci – przyczyny

Chociaż anemia u dzieci może wydawać się zespołem kilku różnych dolegliwości, to jej podstawową przyczyną jest niedokrwistość. Nazwę tą stosuje się zresztą zamiennie z anemią, ponieważ źródłem problemu jest niedobór czerwonych krwinek w organizmie dziecka. Najczęściej jest to efekt braku żelaza, które jest składnikiem hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi. Niedobór obniża zdolność układu krwionośnego do transportowania tlenu do komórek, co działa negatywnie na funkcjonowanie całego ciała.

Niedobory żelaza natomiast mogą mieć różne pochodzenie. Jednym z nich jest nadmiar mleka w diecie (tj. powyżej 0,7 l dziennie), gdyż mleko i jego przetwory utrudniają wchłanianie żelaza w układzie pokarmowym dziecka. Ponieważ nasze organizmy nie wytwarzają żelaza, należy je dostarczyć wraz z pokarmem. Stąd brak mięsa, ryb, jajek, orzechów czy produktów zbożowych w diecie dziecka może spowodować niedobory żelaza. Ważne, aby posiłki były tak skomponowane, aby znajdowała się w nich również witamina C, ułatwiająca przyjmowanie żelaza przez organizm. Innym powodem niedoborów żelaza są choroby układu trawiennego (np. celiakia, zakażenie Helicobacter pylori), które też utrudniają wchłanianie tego pierwiastka. 

Jak rozpoznać anemię u mojego dziecka?

Nie każdy rodzic rutynowo bada krew swojego dziecka – stąd warto pamiętać o objawach anemii u dziecka, aby w razie konieczności udać się do lekarza po dokładną diagnozę. Na co zwrócić uwagę? 

• dziecko może być męczliwe, osłabione,
• nie ma apetytu,
• ma bladą skórę, jego wargi są również jasnoróżowe,
• odczuwa bóle głowy, miewa kołatania serca,
• mogą wystąpić również problemy z koncentracją w wieku szkolnym,
• dziecko ma dziwne zachcianki jedzeniowe – może chcieć zjeść kredę, glinę, surowe produkty,
• pojawia się krew w moczu lub kale.

Oczywiście nie każdy z powyższych objawów od razu wskazuje na anemię, jednak profilaktyczne badania nie zaszkodzą. Szczególnie powinni być wyczuleni rodzice:

• dzieci, które urodziły się przedwcześnie – co najmniej 3 tygodnie przed planowanym porodem,
• dzieci, które przyszły na świat z niską masą urodzeniową,
• dzieci, których dieta nie była rozszerzana od 6. miesiąca życia
• dzieci, które zamiast pokarmu z piersi spożywają przez dłuższy czas mleko modyfikowane bez dodatku żelaza,
• noworodków z ciąż mnogich,
• noworodków, które straciły krew podczas porodu,
• dzieci z konfliktem serologicznym. 

Jest to o tyle istotne, iż nieleczona anemia u dzieci może powodować poważne skutki, w tym np. opóźnienie rozwoju. 

Warto również pamiętać o tak zwanej anemii fizjologicznej, która dotyka dzieci między 3. a 6. miesiącem życia. Zjawisko to należy obserwować, ale w większości wypadku mija samoistnie. Dlaczego? Mniej więcej w tym czasie organizmowi dziecka “kończą się” zapasy żelaza, które otrzymało od matki. Jego ciało musi więc przestawić się na wchłanianie tego pierwiastka z pokarmów. 

Leczenie niedokrwistości u dzieci

Po postawieniu diagnozy, na którą składają się m.in. wyniki morfologii krwi, ocena parametrów czerwonych krwinek i tzw. krzywa żelaza, lekarz powinien przystąpić do leczenia niedokrwistości. Jednym z najczystszych sposobów jest specjalistyczna suplementacja żelazem. W przypadku najmłodszych dzieci stosuje się krople, starsze natomiast mogą już zażywać pastylki, których liczba powinna być dostosowana do zapotrzebowania latorośli. Anemia u dzieci na szczęście jest wyleczalna, wymaga jednak wprowadzenia do diety odpowiednich produktów, które zawierają żelazo oraz substancje wspomagające jej wchłanianie (jak wspomniany już kwas askorbinowy).