Krew to życiodajny płyn. Jego większy ubytek może poważnie zagrażać zdrowiu i życiu człowieka. W takim przypadku rozwiązaniem jest przetaczanie krwi od dawcy. Kto może oddawać krew i dlaczego warto to robić?
Produkty wspomagające w stosowaniu diety
Ile krwi ma człowiek?
Krew to płyn ustrojowy, składający się z krwinek czerwonych, płytkowych, białych oraz osocza. Ile krwi ma dorosły człowiek? Płyn ten stanowi ok. 10% masy ciała (średnio 1kg = ok. 75 ml krwi), dlatego można przyjąć, że w organizmie człowieka o przeciętnej wadze krąży 4-6 litrów krwi. Jej kolor zależy od ilości hemoglobiny. Krew pełni m.in. funkcję obronną, dostarcza komórkom tlen, odpowiada za transport składników odżywczych do narządów czy utrzymanie stałej, odpowiedniej temperatury ciała.
Utrata większej ilości krwi stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia. Mimo postępu medycyny wciąż nie odkryto produktu, który mógłby z powodzeniem zastąpić krew człowieka. Gdy w wyniku wypadku czy operacji tracimy krew, jedynym rozwiązaniem na jej uzupełnienie jest przetoczenie jej od dawcy (transfuzja krwi). Podczas tego zabiegu niezwykle ważne jest, aby grupa krwi dawcy i biorcy była zgodna. Warto pamiętać, że osoba z grupą krwi 0 jest uniwersalnym dawcą krwi, z kolei osoba o grupie krwi AB jest uniwersalnym jej biorcą. Jeśli zdecydujesz się na oddanie krwi, dasz innej osobie szansę na powrót do zdrowia lub nawet uratujesz jej życie!
Preparaty przeciwzakrzepowe, wspomagające układ krążenia
Kto może oddać krew?
Dawcą krwi może zostać osoba pełnoletnia, między 18. a 65. rokiem życia, zdrowia, o wadze powyżej 50 kg.
Przeciwwskazania do oddania krwi to m.in.
- przebyta żółtaczka zakaźna,
- choroby autoimmunologiczne, układu krążenia, układu nerwowego, układu endokrynnego, choroba nowotworowa,
- przebyte zawały i udary,
- nadciśnienie tętnicze.
Można wyróżnić także czasowe przeciwwskazania do oddania krwi, a są to m.in. ciąża i laktacja, przebyta operacja w ostatnich 6 miesiącach, choroby zakaźne, zabieg akupunktury i wykonanie tatuażu, okres odczulania w alergii czy zabieg stomatologiczny lub kosmetyczny, w wyniku którego doszło do naruszenia powłok skórnych. Oddawanie krwi podczas miesiączki również nie jest możliwe (dawcą krwi można zostać 3-4 dni od momentu jej zakończenia).
Jak oddać krew?
Oddać krew można w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa oraz w jego oddziałach. Inną opcją jest oddanie krwi w krwiobusach, czyli mobilnych punktach poboru krwi. W wielu miastach organizowane są specjalne akcje, zwłaszcza latem, podczas których można zostać krwiodawcą.
Każdy kandydat na honorowego dawcę krwi musi wypełnić ankietę dotyczącą m.in. jego stylu życia i stanu zdrowia. Następnym krokiem jest wywiad lekarski, wykonanie podstawowych badań (m.in. zmierzenie ciśnienia tętniczego, temperatury ciała) i oddanie próbki krwi do badań. Jeśli wyniki będą w porządku, a we krwi nie zostaną wykryte żadne nieprawidłowości, można przystąpić do oddawania krwi.
Jak wygląda oddawanie krwi
Planujesz zostać honorowym dawcą krwi? Dzień przed zgłoszeniem się do punktu krwiodawstwa zadbaj o swój odpoczynek i wypij min. 1,5 l płynów. Zadbaj o swoją dietę – postaw na lekkostrawne posiłki z małą ilością tłuszczów. Sam zabieg jest bezpieczny, przeprowadzany z użyciem sterylnych, jednorazowych sprzętów. Pamiętaj, że możesz oddać pełną krew lub jej składniki (płytki krwi lub osocze). W pierwszym przypadku oddasz 450 ml krwi w ciągu 5-10 minut.
W drugim natomiast zabieg potrwa nieco dłużej, kilkadziesiąt minut, a Ty oddasz 600 ml osocza lub 250 ml płytek krwi. Oddanie takiej ilości krwi lub jej składników nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie organizmu. Niektóre osoby mogą się jednak skarżyć na lekkie zawroty głowy, które z czasem mijają. Po oddaniu krwi odpocznij i zadbaj o szybkie odzyskanie energii – każdy krwiodawca otrzymuje czekolady lub soki owocowe. Przez 1-2 dni ogranicz aktywność fizyczną.
Krwiodawstwo – przywileje
Możliwość uratowania komuś zdrowia lub życia to najlepsza nagroda, jaką możesz otrzymać za oddanie krwi. Jednak niejedyna. Po pierwsze, sprawdzisz swój stan zdrowi i otrzymasz do ręki wyniki badań. Po drugie, możesz liczyć na pewne przywileje, oprócz wspomnianego już poczęstunku. Krwiodawcy należy się dzień wolny od nauki/pracy oraz zwrot kosztów dojazdu do punktu oddania krwi. Każda osoba, która odda krew lub jej składniki, otrzymuje tytuł Honorowego Dawcy Krwi i legitymację. Możliwe jest także odliczenie wartości oddanej krwi od dochodu.
Jeśli będziesz regularnie oddawać krew (min. 5 l, w przypadku mężczyzn 6 l), możesz złożyć wniosek o przyznanie tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi. Taka osoba otrzymuje m.in. zniżki na wybrane leki czy korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością. W niektórych miastach dodatkowym przywilejem jest darmowe korzystanie z komunikacji miejskiej.
