Amigdalina, czyli witamina B17, to substancja pochodzenia roślinnego, która od setek lat wzbudza wiele kontrowersji w środowisku medycznym. Z jednej strony słyszymy o jej właściwościach zdrowotnych i dużej skuteczności w leczeniu nowotworów, z drugiej natomiast coraz więcej mówi się o potencjalnym zagrożeniu zatruciem cyjankami podczas stosowania amigdaliny. Która z teorii jest prawdziwa i jakie są właściwości witaminy B17? Na co pomaga witamina B17 i gdzie ją kupić?

Witamina B17, która nie jest witaminą

Amigdalina, nazywana również witaminą B17, „letril” lub „laetrile”, jest związkiem organicznym pochodzenia roślinnego, zaliczanym do grupy glikozydów cyjanogennych. Rozkłada się ona na trzy składniki – glukozę, aldehyd benzoesowy oraz cyjanowodór. Właściwości zdrowotne tej substancji wykorzystywane były już w czasach starożytnych, kiedy to rzymscy, greccy i egipscy medycy stosowali ten związek w różnego rodzaju roztworach. Co więcej, w tradycyjnej medycynie chińskiej gorzki posmak amigdaliny sprawia, że jest ona stosowana w wielu ziołowych miksturach leczniczych o działaniu przeciwbólowym i przeciwkaszlowym.

O witaminie B17 zaczęto mówić coraz więcej w latach 20. XX wieku, kiedy to amerykański naukowiec, dr Ernst Theodore Krebs stwierdził, że może być ona potencjalnym lekiem podawanym w terapii przeciwnowotworowej, jednak jej toksyczność jest na tyle wysoka, że nie powinna być ona stosowana na ludziach. Prace nad skutecznością amigdaliny kontynuował syn biochemika, który postanowił opracować preparat, który będzie wykorzystywał działanie witaminy B17, jednak pozostanie łagodniejszy dla organizmu człowieka.

Laetrile, czyli opracowana przez naukowca substancja, to środek bazujący na naturalnej amigdalinie, który jeszcze w latach 70. XX wieku był stosowany w Stanach Zjednoczonych jako lek na raka. W wyniku połączenia naturalnej amigdaliny z jej zmodyfikowaną formą powstała substancja nazywana obecnie witaminą B17. Należy jednak podkreślić, że witamina B17 nie jest klasyfikowana jako witamina.

W czym jest witamina B17?

Amigdalina to substancja odpowiedzialna za charakterystyczny, gorzki i nieprzyjemny posmak, który odczuwamy podczas rozgryzienia pestki niektórych owoców. Początkowo została ona wykryta w jądrach pestek moreli, jednak z czasem jej obecność potwierdzono w około 1200 gatunkach różnych roślin.

Największe stężenie amigdaliny znajdziemy w pestkach migdałowca, orzechach makadamia i nerkowcach, jednak równie często występuje ona w pestkach takich owoców jak:

• morele;
• nektarynki;
• pigwa;
• śliwki;
• gruszki;
• jabłka;
• wiśnie;
• brzoskwinie.

Co więcej, duża zawartość witaminy B17 jest obecna też w warzywach strączkowych (m.in. bób, ciecierzyca, fasola, soczewica), w owocach jagodowych (m.in. aronia, maliny, truskawki, jeżyny), a także w nasionach sezamu i lnu, pędach bambusa czy też zbożach (życie, owsie, gryce, jęczmieniu brązowym ryżu, pszenicy).

Witamina B17 – właściwości

Opinie naukowców na temat właściwości witaminy B17 od wielu lat są mocno podzielone. Większość z nich jest zdania, że z uwagi na fakt, że amigdalina rozkłada się w organizmie ludzkim na kwas pruski, cyjanowodór, benzaldehyd oraz glukozę, wykazuje ona negatywny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu, a w skrajnych przypadkach może doprowadzić do groźnych zatruć.

Mówiąc o witaminie B17, największą uwagę zwraca się na jej działanie przeciwnowotworowe. Warto jednak zauważyć, że istnieje szereg badań mówiących również o innych właściwościach amigdaliny. Na co pomaga witamina B17? Według doniesień mówi się o jej korzystnym wpływie na regulację ciśnienia tętniczego krwi.

Uważa się bowiem, że spożywanie 18 pestek moreli (3 razy dziennie po 6 pestek) przez okres 21 dni jest w stanie obniżyć zarówno skurczowe, jak i rozkurczowe ciśnienie tętnicze krwi. Efekt ten wzmacnia się poprzez równoczesną suplementację witaminy C. Inne badania przeprowadzone na zwierzętach wskazują natomiast, że substancja ta może pomóc w łagodzeniu dolegliwości bólowych związanych ze stanami zapalnymi, np. w okolicy stawów. Niestety, nie istnieją jednak badania przeprowadzone na ludziach, które potwierdzałyby takie tezy.

Witamina B17 a nowotwory

W medycynie niekonwencjonalnej największe zasługi płynące ze stosowania amigdaliny przypisuje się jej właściwościom przeciwnowotworowym. Jedna z teorii głosi, że witamina B17 powinna być traktowana jako witamina, której niedobór w organizmie może przyczynić się do zapoczątkowania procesu rozwoju komórek nowotworowych. Inne doniesienia zakładają natomiast, że z działaniem amigdaliny związane jest uwolnieniem cyjanków, które z kolei wykazują działanie cytotoksyczne, czyli uszkadzające komórki nowotworowe. Taki proces mógłby prowadzić do stymulowania specyficznej reakcji, która aktywuje układ odpornościowy w celu niszczenia szkodliwych komórek nowotworowych.

Zgodnie z wieloma badaniami, zarówno amigdalina, jak i produkty powstające w wyniku jej rozpadu, wykazują aktywność biologiczną, co może mieć wpływ na zahamowanie procesu podziału komórek nowotworowych oraz zapoczątkowanie procesu apoptozy, czyli usuwania patologicznych komórek z organizmu. Co więcej, stosowanie witaminy B17 mogłoby potencjalnie obniżyć zdolności patologicznych komórek nowotworowych do rozwoju przerzutów na inne narządy.

Niestety, w wyniku badań klinicznych przeprowadzonych na grupie 175 osób, wyłącznie u jednego pacjenta odnotowano remisję (brak objawów chorobowych) po terapii witaminą B17. U ponad połowy chorych stwierdzono natomiast pogłębienie stanu chorobowego oraz zatrucie cyjanowodorem. Brak niezbędnych dowodów potwierdzających działanie amigdaliny na raka, a także częste przypadku działań niepożądanych spowodowanych jej przyjmowaniem sprawiły, że Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zadecydowała o wycofaniu preparatu Laetrile (leku na bazie naturalnej amigdaliny) z rynku.

Amigdalina – dawkowanie

Ze względu na brak przesłanek medycznych do stosowania witaminy B17 nie istnieją wyraźne zalecenia, jeśli chodzi o jej dawkowanie. Musimy zatem zachować szczególną ostrożność podczas stosowania tej substancji, tak, by nie wyrządzić sobie szkody. Istnieje jednak wiele teorii, które dotyczą przyjmowania amigdaliny – jedną z nich jest tzw. terapia metaboliczna, która przebiega w 3 fazach:

• pierwsza faza zakłada spożywanie 3 g oczyszczonej witaminy B17 w ciągu 21 dni;
• w drugiej fazie pacjent przyjmuje 2 g oczyszczonej witaminy B17 dziennie przez okres 90 dni;
• trzecia faza polega na kontynuacji przyjmowania dawki 2 g lub stosowanie amigdaliny wyłącznie profilaktycznie.

Warto jednak pamiętać, że terapia zaprezentowana przez meksykańskich lekarzy jest wyłącznie teorią, która nie została potwierdzona w badaniach klinicznych. W związku z tym każdorazowe przyjmowanie amigdaliny powinny być skonsultowane z lekarzem.

Witamina B17 – skutki uboczne

Cyjanowodór, będący ważnym składnikiem rozpadu amigdaliny, wykazuje silne działanie trujące, jeżeli jest przyjmowany w dużych dawkach (jednorazowo 50-60 mg). Konsekwencją zatrucia cyjanowodorem może być:

• niewydolność nerek;
• uszkodzenia wątroby;
• uszkodzenia układu nerwowego;
• małopłytkowość;
• kwasica;
• spadek ciśnienia tętniczego krwi;
• gorączka;
• uszkodzenia nerwów;
• dezorientacja;
• w skrajnych przypadkach śpiączka, a nawet śmierć.

Co więcej, ryzyko zatrucia cyjanowodorem wzrasta, gdy równocześnie przyjmujemy duże dawki witaminy C lub zmagamy się z niedoborem witaminy B12 w organizmie. Warto jednak dodać, że ryzyko zatrucia cyjanowodorem istnieje tylko w sytuacji przyjmowania amigdaliny w kapsułkach lub tabletkach. Samo spożywanie produktów zawierających tę substancję może wywołać jedynie bóle brzucha, biegunkę lub wymioty (jeżeli produkty te są spożywane w dużych ilościach).

Gdzie można kupić witaminę B17 i jakie są jej ceny? Amigdalina dostępna jest najczęściej w kapsułkach, które można nabyć w aptekach lub sklepach ze zdrową żywnością. Jej cena wynosi około 20-50 zł za opakowanie zawierające 60 kapsułek.

Autor artykułu: tech. farmaceutyczny Damian Doliński