Zmiana czasu na letni to doskonały pretekst ku temu, by zastanowić się nad istotą snu. Jakie znaczenie ma on dla naszego organizmu? Co tracimy zarywając noce? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dzisiejszym wpisie.

Po co nam zmiana czasu?

Dwa razy w roku wzmaga się dyskusja, czy zmiana czasu jest nam w ogóle potrzebna. Wśród różnych argumentów najczęściej padają te o lepszym wykorzystaniu energii słońca i potencjalnym oszczędnościom z tego tytułu. Jednak zmiana czasu ma wpływ nie tylko na gospodarkę. Liczy się również nasze samopoczucie i pozytywny wpływ, jaki na nasz organizm mogą mieć promienie słońca. W Polsce, podobnie jak w innych krajach UE, czas zmienia się dwukrotnie w ciągu roku – w ostatnią niedzielę marca i ostatnią niedzielę października. Jednak nie wszystkie kraje na świecie praktykują tę zmianę.

 

Nie zaśnij z wrażenia

Przez niektórych sen być postrzegany jako strata czasu, szczególnie, kiedy zdamy sobie sprawę, że w tej biernej postawie spędzamy mniej więcej 1/3 życia. W naszej zabieganej rzeczywistości spanie może wydawać się czynnością bezproduktywną, stratą czasu. Otóż nic bardziej mylnego! Nasz organizm jak kania dżdżu potrzebuje odpoczynku w postaci snu. W jego trakcie mózg nieustannie pracuje na zróżnicowanych obrotach regenerując się, naprawiając uszkodzenia i usuwając nagromadzone w trakcie dnia informacje. Odpoczywa również cały organizm. Krew szybciej napływa do mięśni, wzrasta również produkcja niektórych hormonów. Najłatwiej można to zauważyć porównując w lustrze swoją twarz w chwili zmęczenia i po wartościowym odpoczynku.

Niedobory snu

Każda z nas zapewne doświadczyła uczucia zmęczenia spowodowanego nieprzespaną nocą. Płaczące dziecko, trudny egzamin, dodatkowe obowiązki w pracy, kolejny odcinek wciągającego serialu czy impreza ze znajomymi mogą sprawić, że sen schodzi na boczny tor. Jeśli tego typu historie powtarzają się okazjonalnie, to nasz organizm zazwyczaj jest sobie z tym stanem poradzić. Problem zaczyna pojawiać się wtedy, gdy zaniedbywanie snu wchodzi nam w krew. W tego typu przypadkach trudno będzie uniknąć objawów niedoboru snu. Należą do nich: spadek koncentracji i zdolności zapamiętywania, spowolnione reakcje, apatia i drażliwość. W praktyce przekłada się to często na niezrealizowane plany i ogólny spadek nastroju. Jeśli braki w odpoczynku się przedłużają, mogą pojawić się nawet halucynacje, a w dłuższej perspektywie także osłabienie poziomu odporności na infekcje. Niektóre badania wskazują, że deficyty snu mogą mieć także wpływ na wystąpienie otyłości i problemów z ciśnieniem. W wyniku zaburzenia gospodarki hormonalnej będącej rezultatem deficytu snu, mogą wystąpić problemy z wydzielaniem niektórych hormonów, np. kobiecego estrogenu, co może prowadzić nawet do wywołania nowotworu piersi. Sen nie może być zatem traktowany jako wyraz słabości czy lenistwa, a raczej powinien być postrzegany jako inwestycja w swoje zdrowie.

Ile snu potrzebujesz?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. To bardzo indywidualna sprawa zależna od wielu czynników. W grę wchodzą determinanty genetyczne, wiek, rodzaj wykonywanej pracy, pora roku, poziom stresu i umiejętność radzenia sobie z nim, a przede wszystkim jakość snu. Przyjmuje się, że dorosły człowiek potrzebuje spędzić w objęciach Morfeusza 7,5-8 godzin na dobę. Są jednak ludzie, który i po pięciu godzinach w łóżku budzą się wyspani i pełni werwy. Jak to możliwe? Klucz tkwi w fazach snu. Zasadniczo wyróżnia się cztery stadia snu – 3 etapy NREM (N1, N2, N3) oraz sen REM. N1 i N2 to sen płytki, dopiero wchodząc na poziom snu N3 i REM możemy mówić o głębokim śnie, w czasie której wypoczywamy najbardziej efektywnie.