Połóg to szczególny okres w życiu młodej mamy, podczas którego jej organizm dochodzi do siebie po wyczerpującym porodzie i powraca do stanu sprzed ciąży. W trakcie tych sześciu tygodni kobiece ciało powoli dostosowuje się do nowej rzeczywistości, rany na ciele goją się, a macica stopniowo się obkurcza. Wiele par zastanawia się w tym czasie, jak będzie wyglądać ich życie seksualne po narodzinach dziecka i jaką antykoncepcję po porodzie mogą stosować. Kiedy kobieta może powrócić do aktywności seksualnej i czy naturalna antykoncepcja podczas karmienia piersią jest skuteczna?

Połóg a współżycie z partnerem

Połóg jest fizjologicznym następstwem porodu i pojawia się bez względu na to, czy kobieta urodziła dziecko siłami natury, czy też w wyniku cesarskiego cięcia. Uważa się, że okres ten trwa około 6 tygodni i ma być przeznaczony przede wszystkim na regenerację ciała kobiety. Podczas połogu młoda matka może zaobserwować szereg objawów charakterystycznych dla tego czasu, w tym m.in. krwawienie z dróg rodnych, które w miarę obkurczania się macicy staje się coraz mniej nasilone, wahania nastrojów oraz spadek energii. Z czasem kobiece myśli powoli wracają do tematu aktywności seksualnej z partnerem. Jaki czas należy zatem odczekać po porodzie, by móc współżyć?

Chociaż przyjęło się uważać, że para powinna powstrzymać się od uprawiania seksu przez cały okres połogu, to tak naprawdę jest to sprawa bardzo indywidualna. Niektóre kobiety czują się dobrze już po trzech tygodniach od zakończenia ciąży, inne natomiast potrzebują więcej czasu, by w pełni się zregenerować. Przed pierwszym stosunkiem lub po zakończonym połogu warto udać się na wizytę kontrolną do ginekologa, który na podstawie wywiadu i badania ginekologicznego oceni, czy młoda mama może ponownie rozpocząć współżycie seksualne.

Antykoncepcja w połogu. Antykoncepcja po porodzie

Bez względu na to, czy sprawa dotyczy młodej mamy tuż po porodzie, czy też kobiety bezdzietnej, antykoncepcja powinna być zawsze dobierana w zależności od indywidualnych predyspozycji kobiety. W przypadku pań, które w ciągu ostatnich tygodni urodziły dziecko, należy ocenić, czy ich miesiączkowanie powróciło tuż po połogu, co jest charakterystyczne dla kobiet, które nie karmią piersią, czy też pierwsza miesiączka nie pojawia się tak długo, jak niemowlę karmione jest naturalnie. Obie sytuacje są zupełnie normalne, jednak warto podkreślić, że kobietom karmiącym piersią znacznie trudniej jest stosować naturalne metody antykoncepcji, w tym m.in. prowadzić kalendarzyk miesiączkowy.

W ramach antykoncepcji po porodzie kobieta, która nie karmi piersią, może rozpocząć antykoncepcję hormonalną zaraz po zakończeniu okresu połogu. Wśród metod, które polecane są młodym matkom, zaliczyć możemy:

• tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe, które zawierają estrogen i progesteron;
• plastry antykoncepcyjne, które można przyklejać na ramieniu lub brzuchu (metoda ta wykazuje podobne działanie jak tabletki dwuskładnikowe);
• krążek dopochwowy, aplikowany na okres trzech tygodni;
• wkładka domaciczna, którą można zastosować dopiero po powrocie macicy do stanu sprzed porodu;
• zastrzyk hormonalny, który zabezpiecza przed ciążą przez okres jednego roku;
• implant hormonalny, który wstrzykuje się w ramię i wymienia co 3 lata.

Antykoncepcja a karmienie piersią

Często słyszy się, że u kobiet karmiących piersią antykoncepcja po ciąży nie jest potrzebna. Nie jest to do końca prawdą, ponieważ sam fakt karmienia piersią nie daje całkowitej pewności, że kobieta nie zajdzie ponownie w ciążę. Oczywiście szanse te są znacznie mniejsze ze względu na fakt, że prolaktyna, hormon odpowiedzialny za laktację, hamuje jajeczkowanie i uniemożliwia owulację, jednak i w tym przypadku mogą pojawić się zaburzenia w jej działaniu. Znaczący wpływ mogą mieć na to nie tylko indywidualne predyspozycje każdej kobiety, ale także stan jej gospodarki hormonalnej, a nawet sposób odżywiania.

Jak może wyglądać zatem antykoncepcja podczas karmienia piersią? Z pewnością kobietom w okresie laktacji nie zaleca się stosowania tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych, które zawierają estrogen, ponieważ hormon ten może mieć negatywny wpływ na laktację. Wśród sposobów, które zabezpieczają matki karmiące przed ciążą, wymienić należy:

• tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe (mikropigułki), w których zawarty jest wyłącznie syntetyczny progesteron (progestagen), który nie wykazuje niekorzystnego wpływu na laktację;
• antykoncepcja mechaniczna, w tym m.in. prezerwatywy, kapturek szyjkowy, czy też gąbka dopochwowa ze środkiem plemnikobójczym. Środki te można stosować już w momencie zakończenia krwawienia związanego z okresem połogu;
• wkładka domaciczna, która uwalnia progestagen i może być założona po obkurczeniu się macicy i ustabilizowaniu laktacji;
• kapturek dopochwowy, który można zastosować po około 8 tygodniach od porodu.

Pamiętajmy, że wybór skutecznej antykoncepcji po porodzie i podczas karmienia piersią powinien być zawsze ustalany wraz z lekarzem ginekologiem. Tylko na podstawie przeprowadzonego wywiadu z pacjentką i badania ginekologicznego lekarz jest w stanie wybrać najbezpieczniejszą metodę antykoncepcyjną, która uwzględni wszystkie czynniki zdrowotne i indywidualne preferencje kobiety.