Choć epidemia koronawirusa panuje od kilku miesięcy, to kiedy zaczynamy czuć się gorzej i otrzymujemy skierowanie na test, często nie wiemy, co dalej. Gdzie należy wykonać badanie, jak się do niego przygotować oraz jakie są dalsze kroki po otrzymaniu wyniku?

Kto kwalifikuje się do testu na COVID-19?

W związku ze wzrostem liczby zakażeń koronawirusem oraz wykonywanych testów rośnie również grono osób, które otrzymają skierowanie na test. Lekarze POZ kierują na badanie przede wszystkim osoby z silnymi objawami infekcji układu oddechowego. Są to: suchy kaszel, duszności, gorączka oraz utrata węchu i smaku. Zlecenie na badanie wystawiane jest także wtedy, gdy pacjent mógł mieć kontakt z osobą zakażoną. Istnieje przecież ryzyko, że objawy wystąpią dopiero po 5-6 dniach lub też choroba będzie bezobjawowa, ale dalej zakaźna. Poza tym koronawirus może mieć różny przebieg. W przypadku pogorszenia się stanu pacjenta warto, żeby był on już “w systemie”.

Skierowanie na test na koronawirusa wystawia obecnie lekarz POZ po przeprowadzeniu teleporady. Wizyta osobista to rzadkość, ale jest ona możliwa, gdy doktor nie stwierdził objawów “covidowych” oraz nie przepisał skierowania. Ponadto sanepid może zlecić badanie m.in. w przypadku osób, które kończą kwarantannę, ale nadal mają objawy choroby.

Mam skierowanie i co dalej?

Jeżeli pacjent czuje się dobrze i jest ubezpieczony, wówczas powinien udać się osobiście do jednego z punktów pobrań, które znajdują się na terenie całego kraju. W przypadku, gdy nie jest to możliwe, lekarz kieruje do potencjalnie chorej osoby ekipę wymazobusa. Oczywiście badanie można wykonać również na własny koszt (np. na potrzeby wyjazdu zagranicznego). Co ważne, w przypadku testu na COVID-19 nie działa rejonizacja. Można go wykonać w wybranym przez siebie punkcie (lub zasugerowanym przez lekarza pierwszego kontaktu). Jest wprawdzie możliwość zarezerwowania sobie miejsca na dany dzień i godzinę, ale termin ten jest orientacyjny, bo z reguły decyduje kolejność bezpośredniego zgłoszenia się na test.

Pomimo tego, że kwarantanna rozpoczyna się już od dnia zlecenia testu, pacjenci mogą samodzielnie udać się na wymaz. Najlepiej dojechać własnym samochodem i zachować dystans społeczny. Na miejscu należy podać ekipie wymazowej swoje dane z dowodu osobistego oraz numer skierowania, który został podany przez lekarza lub sanepid. Informacje te umieszczane są automatycznie w systemie gabinet.gov.pl.

Jak przygotować się do testu na koronawirusa?

Test na koronawirusa warto wykonać jak najszybciej od momentu otrzymania skierowania, ale trzeba pamiętać o pewnych zasadach. Najlepsza pora do wykonania testu to pierwsza połowa dnia, podobnie jak w przypadku badania krwi. Na dwie – trzy godziny przed pobraniem wymazu nie należy:

• jeść posiłków,
• myć zębów,
• płukać jamy ustnej specjalnymi preparatami,
• palić papierosów,
• żuć gumy lub tabletek (np. na gardło),
• używać kropli do nosa albo innych leków (np. syropów).

Wynik testu powinien być dostępny po 24 godzinach lub do kilku dni od wykonania badania. Jest on umieszczany w Internetowym Koncie Pacjenta. Jeżeli wynik będzie pozytywny, wówczas nałożony zostaje 10-dniowy obowiązek kwarantanny/izolacji domowej (od daty skierowania). Czas jej trwania publikowany jest na IKP. Przez te dziesięć dni z pacjentem kontaktuje się lekarz rodzinny, aby sprawdzić stan chorego oraz sanepid (w celu ustalenia osób, które też muszą przebywać na kwarantannie).

W niektórych przypadkach wynik testu jest nierozstrzygający. To także oznacza, że pacjent musi przebywać na kwarantannie oraz udać się na ponowny wymaz (po uzyskaniu drugiego skierowania od lekarza POZ). Badanie takie można powtórzyć po upływie ok. 24-48 h od ostatniego testu. W przypadku gdy wynik testu jest negatywny, automatycznie anulowany zostaje obowiązek kwarantanny pacjenta i m.in. jego współdomowników.