Skuteczność farmakoterapii zależy nie tylko od doboru preparatu, ale również sposobu jego dawkowania i przyjmowania. Jak zażywać leki, aby ich działanie było skuteczne? Sprawdź zasady dawkowania leków i stosuj je za każdym razem, gdy sięgasz po farmaceutyki.

Jak dobrać lek?

Farmakoterapia to skuteczny sposób na pozbycie się lub zmniejszenie dolegliwości zdrowotnych. Jeśli zażywasz leki na receptę, stosuj się do zaleceń lekarza. Dobór leku zależy nie tylko od rodzaju choroby, ale również m.in. wieku, płci czy wagi pacjenta. Nie zawsze dawka standardowa jest właściwa dla każdego, dlatego lekarza zawsze dobiera ją indywidualnie. Podczas wizyty u specjalisty poinformuj o wszystkich lekach, które zażywasz, również o preparatach bez recepty i suplementach diety, ziołach. Ich interakcje z lekami mogą być bardzo groźne dla organizmu. Nie przerywaj leczenia bez konsultacji z lekarzem, nawet jeśli poczujesz się lepiej.

Stosujesz leki bez recepty? Dokładnie zapoznaj się z ulotką preparatu. Nie łącz ze sobą kilku leków z tej samej grupy, np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Nie przekraczaj również dziennej dawki leku – zamiast polepszyć swoje zdrowie, możesz je pogorszyć. Zbyt duże stężenie leku w organizmie może działać trująco i stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.

O jakiej porze przyjmować leki?

Podczas farmakoterapii ważna jest również pora przyjmowania leku. Dlaczego? W ciągu doby ulega zmianie praca naszych organów, zmienia się nasza temperatura ciała, ciśnienie krwi. Niektóre leki zażywamy tylko rano, np. hormony tarczycy, inne z kolei lepiej działają wieczorem, głównie leki nasenne, uspokajające. Nie bez znaczenia jest także regularność. Chodzi o to, aby utrzymać odpowiednie stężenie leku we krwi. W przypadku antybiotyków zażywamy je regularnie o jednej porze dnia, podobnie sprawa wygląda przy stosowaniu antykoncepcji doustnej.

Pominęłaś dawkę leku? Sprawdź na ulotce, co musisz zrobić. Zazwyczaj zalecane jest jak najszybsze przyjęcie dawki preparatu. Dobrym rozwiązaniem jest kasetka do dawkowania leków. Kupisz ją w aptece. Możesz wybrać dzienną lub tygodniową. Rozdzielisz leki na konkretne pory dnia. To pomocne działanie zwłaszcza w przypadku osób starszych, dzieci i tych, którzy przyjmują wiele leków jednocześnie.

Zażywanie leków przed posiłkiem

Pamiętaj, aby zwrócić uwagę na sposób przyjmowania leku. Niektóre stosujemy rano, na czczo lub przed posiłkiem. Inne w trakcie lub bezpośrednio po nim, jeszcze inne po pewnym czasie od jego spożycia. O jakiej porze zażywać leki? Lek na czczo to lek, który należy przyjąć rano na pusty żołądek, min. 30 min przed posiłkiem. Lek przed posiłkiem to lek, który stosuje się 2 h przed zjedzeniem posiłku. Podobnie sprawa wygląda w zażywaniu leku po posiłku – odstęp musi wynosić min. 2 h.

Zażywasz leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne bez recepty? Nigdy nie stosuj ich na pusty żołądek, ponieważ podrażniają one jego śluzówkę. Dlaczego dawkowanie leku ma związek z jedzeniem? Otóż niektóre produkty spożywcze zaburzają proces wchłaniania leków. Mogą spowodować, że ich stężenie będzie za małe lub za duże, a co za tym idzie – nie będą one skuteczne. Dlatego nie dość, że należy przestrzegać zasad przyjmowania leków, to należy uważać na to, co się je i pije.

Interakcje leków z pożywieniem i napojami

Czym popijać leki? Wodą. Wybierz letnią, przegotowaną lub mineralną, niegazowaną. Herbata, kawa, soki czy mleko wchodzą w interakcje z lekami i wpływają na ich metabolizm. Przykładowo – mleko zaburza proces wchłaniania antybiotyków, zwłaszcza z grupy tetracyklin. Herbata wpływa negatywnie na metabolizm żelaza.

Nie trzeba chyba wspominać o interakcji lek alkohol. To zawsze złe połączenie, które może spowodować wiele skutków obocznych, jak i marskość wątroby. Alkohol nasila działanie m.in. leków nasennych, antydepresantów i uspokajających. Czy lek można popijać sokiem grejpfrutowym? Nie. Sok ten wchodzi w interakcje z większością preparatów leczniczych, hamując pracę układu enzymatycznego. Ma to wpływ na zwiększenie stężenia leku w organizmie. Nie popijaj leków sokami, zwłaszcza grejpfrutowym, pomarańczowym, żurawinowym i aroniowym.

No dobrze, a co z ziołami? One również wpływają na działanie leków. Przykładem jest dziurawiec, który zwiększa aktywność enzymów, przez co osłabia działanie farmaceutyków. Jeśli zależy Ci na poprawnym metabolizmie leków, stosuj również pewne odstępy między ich zażywaniem a spożywaniem produktów bogatych w witaminę K oraz tłuszcze. I na koniec jeszcze jedna zasada. Przyjęcie dawki leku sprawia Ci kłopoty, ponieważ produkt jest za duży? Możesz przepołowić tylko te tabletki, które mają wyżłobienia. Kapsułki czy tabletki z otoczką spożywaj całe. Nie wysypuj ich zawartości, nie dziel. Forma leku nie jest bez znaczenia. Chodzi przede wszystkim o szybkość wchłaniania leku i ochronę żołądka i jamy ustnej.