Zapalenie ucha środkowego szczególnie często przytrafia się dzieciom, ale i u dorosłych mogą się pojawić jego objawy. Choroby nie należy bagatelizować, ponieważ zdarzają się różnego typu powikłania, nawet zapalenie opon mózgowych. Sprawdźmy zatem, jakie symptomy powinny wzbudzić niepokój i jak skutecznie leczyć tę dolegliwość.
Produkty wspomagające w stosowaniu diety
Czym jest zapalenie ucha środkowego?
To dość powszechna choroba, której nie powinno się lekceważyć ze względu na dokuczliwe objawy, a przede wszystkim możliwe powikłania. Pomimo że ma charakter bakteryjny, to zdarza się, że zakażenie wirusowe poprzedza wtórny stan zapalny. Dolegliwość ta może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Jest uważana za jedną z typowych chorób wieku dziecięcego i rzeczywiście nawet 60-85% dzieci do 3. roku życia cierpi z tego powodu. 30% maluchów ma zapalenie ucha środkowego co najmniej trzy razy. Nie oznacza to, że w późniejszym wieku ta choroba nie występuje, jednak nie jest już tak częsta.
Jakie są przyczyny zapalenia ucha środkowego?
W przypadku dzieci powodów należy upatrywać przede wszystkim w budowie anatomicznej uszu. Maluchy mają dość krótką i szeroką trąbkę słuchową, której ujście w gardle jest nieustannie otwarte. Dzięki temu wirusy czy bakterie bez problemu przenikają z nosogardzieli do ucha. Właśnie dlatego niemal w 90% przypadków zapalenie ucha środkowego okazuje się następstwem różnego typu infekcji górnych dróg oddechowych, więc łatwo je przewidzieć. Czasami wystarczy zwykłe przeziębienie, aby doszło do problemów z uchem. Czynnikiem sprzyjającym jest również niedostatecznie wykształcony u dzieci układ immunologiczny, a także choroby zakaźne. Wśród nich są m.in.: przerost migdałków, przewlekłe zapalenie zatok, a nawet podrażnienie śluzówki nosa i gardła przez dym papierosowy.
Czynnikiem wywołującym tę chorobę są przede wszystkim bakterie. Niemal w 70% przypadków za rozwój infekcji odpowiadają te same bakterie, które powodują zapalenie gardła albo zapalenie krtani, a więc Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. U osób dorosłych mogą to też być paciorkowce. Patogenem chorobotwórczym są ponadto pałeczki E. coli oraz gronkowce. Etiologia wirusowa dotyczy około 30% przypadków i chodzi przede wszystkim o wirusy grypy, rhinowirusy oraz adenowirusy. Wirusy odpowiadają za powstanie wysięku, a jest on idealną pożywką dla bakterii.
Jakie są typowe objawy zapalenia ucha środkowego?
Podstawowym symptomem jest wyjątkowo wysoka gorączka, która może dochodzić u dzieci do 40°C. Często też pojawia się pulsujący ból ucha, narastający w pozycji leżącej. Bolesność ustępuje w momencie pojawienia się wysięku z ucha, ponieważ dochodzi do spadku ciśnienia w jamie bębenkowej z powodu perforacji błony bębenkowej. Charakterystyczne są także dreszcze, a u najmłodszych dzieci wymioty, biegunka oraz niechęć do ssania u niemowląt. Jednocześnie chory narzeka na szum w uszach, a nawet lekki niedosłuch.
Zapalenie ucha środkowego zawsze wymaga leczenia, aby nie doszło do groźnych powikłań. Przede wszystkim mówi się o ropniu mózgu, zapaleniu opon mózgowych, zapaleniu ucha wewnętrznego czy błędnika. Bardzo poważnym następstwem nieleczonej choroby jest też porażenie lub niedowład nerwu twarzowego.
Preparaty do higieny uszu i na ból uszu
W jaki sposób przebiega leczenie zapalenia ucha środkowego?
Podjęcie odpowiednich kroków leczniczych jest konieczne, aby faza ostra schorzenia nie przeszła w fazę przewlekłą i nie doszło do powikłań. W przypadku niemowląt do 6. miesiąca życia, przy bardzo wysokiej gorączce, wysięku z ucha lub obustronnym zapaleniu ucha u maluchów poniżej 2. roku życia należy podać antybiotyk. Jeżeli choroba ma łagodny przebieg, to pozostałym dzieciom oraz dorosłym podaje się leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Kiedy jednak nie dojdzie do poprawy w ciągu 48 godzin, to najczęściej zachodzi konieczność antybiotykoterapii. W przypadku utrzymywania się objawów niezbędne okazuje się nacięcie błony bębenkowej. Pozwala to na odpływ wydzieliny znajdującej się w jamie bębenkowej. Takie nacięcie lekarz może też wykonać, kiedy podejrzewa wystąpienie powikłań albo jest widoczne mocne uwypuklenie błony bębenkowej, a to groziłoby jej pęknięciem.
Ryzyko zachorowania na zapalenie ucha środkowego z powodu zakażenia bakteryjnego można zminimalizować dzięki zastosowaniu szczepień ochronnych, które są bezpłatne.
