Testy ciążowe - rodzaje, wiarygodność, kiedy je wykonać?
By rozwiać wątpliwości, które dają pierwsze znaki informujące o ciąży, często niejednoznaczne, zazwyczaj kobiety samodzielnie wykonują test ciążowy. Szybki test ciążowy to narzędzie, które w domowych warunkach pomoże wykryć ciążę już na jej wczesnym etapie, jeszcze przed możliwością wizyty u ginekologa. Jak działają testy ciążowe? Gdzie można kupić test ciążowy i ile kosztuje czuły test ciążowy? Odpowiedzi na te pytania znaleźć można poniżej. Podpowiadamy również, czy test ciążowy zawsze jest wiarygodny oraz jak wygląda negatywny i pozytywny test ciążowy oraz co zrobić po uzyskaniu wyniku badania.
Test ciążowy - jak działa?
Większość kobiet prawdopodobnie przynajmniej raz w życiu wykona test ciążowy. Wykonywane przez kobiety testy ciążowe mają pomóc wykryć ciążę na bardzo wczesnym etapie, co pozwoli w razie potrzeby wdrożyć niezbędne zmiany w stylu życia lub rozpocząć odpowiednią suplementację. Test domowy to najprostszy sposób na potwierdzenie lub wykluczenie ciąży, jeszcze zanim kobieta może zgłosić się na badanie do ginekologa. Szybki test ciążowy wykrywa w próbce moczu hormon – gonadotropinę kosmówkową. Zasada działania testu ciążowego związana jest z reakcją hormonu b-hCG, który znajduje się w moczu kobiety w ciąży z przeciwciałami monoklonalnymi anty-hCG, które zostały naniesione na test. Wynik reakcji obserwuje się zwykle w postaci pojawiających się kresek w odpowiednim okienku testu ciążowego. Czułość i wiarygodność testów ciążowych są wysokie – należy jednak dokładnie przestrzegać zawartych na ulotce wskazówek dotyczących ich prawidłowego stosowania.
Gonadotropina kosmówkowa jest hormonem, który pojawia się w organizmie kobiety kilka dni po zapłodnieniu. Produkowany jest przez zarodek w czasie ciąży, a następnie w odpowiednich warunkach fizjologicznych również przez łożysko. W moczu kobiety w ciąży pojawia się zwykle po 7–10 dniach od momentu zapłodnienia. Najważniejszym zadaniem gonadotropiny jest utrzymanie funkcji ciałka żółtego oraz podtrzymywanie funkcji progesteronu. Stężenie tego hormonu wzrasta więc w pierwszym trymestrze ciąży, natomiast w kolejnych miesiącach stopniowo spada. Na początku ciąży poziom gonadotropiny podwaja się średnio co 2–3 dni. Po wykonaniu testu warto pamiętać, że nawet jeśli wynik będzie pozytywny, należy udać się do lekarza, który ostatecznie potwierdzi ciążę. Możliwe są niekiedy wyniki fałszywie pozytywne oraz fałszywie negatywne, a ich przyczyn może być wiele.
Jakie testy ciążowe są dostępne na rynku?
Przed zakupem testu ciążowego uwagę należy zwrócić m.in. na jego czułość. Najczulszy test ciążowy jest w stanie dać wynik już kilkanaście dni po zapłodnieniu, choć mimo wszystko zaleca się, by wstrzymać się z wykonywaniem testu przynajmniej do daty spodziewanej miesiączki. W aptekach dostępne są testy ciążowe o różnej czułości. W zależności od czułości, testy ciążowe dzieli się na trzy rodzaje:
• testy ciążowe o czułości do 500 IU/l;
• testy ciążowe o czułości od 500 IU/l do 800 IU/l;
• testy ciążowe o czułości powyżej 800 IU/l.
Najczulszy test ciążowy to test o czułości do 500 IU/l. Ten rodzaj testu jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, czy kobieta jest w ciąży, nawet 10 dni po zapłodnieniu, czyli około 4 dni przed spodziewaną miesiączką. Testy ciążowe o czułości od 500 IU/l do 800 IU/l pozwalają wykryć ciążę u kobiet na dwa tygodnie po zapłodnieniu, natomiast testy ciążowe o czułości powyżej 800 IU/l mogą dać dodatni wynik po ok. trzech tygodniach od zapłodnienia.
Rodzaje testów ciążowych
Każdy test ciążowy bez względu na rodzaj działa w sposób opisany wyżej. W zależności od techniki wykonania na rynku dostępne są cztery rodzaje testów ciążowych.
• test ciążowy strumieniowy (flamastrowy);
• test ciążowy płytkowy (kasetowy);
• test ciążowy paskowy;
• cyfrowy test ciążowy.
Strumieniowy test ciążowy wyglądem przypomina flamaster, stąd też wzięła się jego nazwa. Test strumieniowy ma uchwyt oraz specjalną końcówkę, która umieszczana jest na kilka sekund (przynajmniej 10) pod strumieniem moczu. Test ciążowy płytkowy składa się z okienka kontrolnego oraz okienka testowego. Jak zrobić test ciążowy płytkowy? Użycie płytkowego testu ciążowego wiąże się z pobraniem niewielkiej próbki moczu do pojemnika, który następnie nabiera się za pomocą pipety i umieszcza się w tzw. okienku próby.
Kolejnym rodzajem testu jest test ciążowy paskowy. Ten test jest najprostszy i składa się z pojedynczego paska. Należy zanurzyć go w próbce z moczem do linii, która jest dokładnie oznaczona na pasku. Następnie należy odczekać ok. minuty i odczytać wynik. Test ciążowy paskowy pozytywny w większości przypadków oznacza, że kobieta jest w ciąży. Cyfrowe testy ciążowe łączą formę testów strumieniowych oraz testów paskowych, a uzyskany wynik pojawia się na wyświetlaczu.
Kiedy najlepiej wykonać test ciążowy?
Bardzo ważny jest czas, w którym kobieta powinna wykonać test, jeśli podejrzewa, że może być w ciąży. Zbyt szybkie wykonanie testu ciążowego może wiązać się z uzyskaniem wyniku fałszywie negatywnego. Ile dni po stosunku wykonać test ciążowy? Wykonanie testu ciążowego ma sens nie wcześniej niż 10–14 dni po zbliżeniu. Należy jednak mieć na uwadze, że czas, w którym dochodzi do zapłodnienia, nie jest równoznaczny z czasem, w którym doszło do stosunku. Najrozsądniej zatem wstrzymać się z wykonaniem testu przynajmniej do terminu spodziewanej miesiączki. Dodatkowo warto pamiętać, że wiarygodność testów ciążowych wiąże się również z porą dnia, w której zostaną wykonane. Test ciążowy najlepiej wykonać rano, ponieważ w tym czasie stężenie gonadotropiny kosmówkowej w moczu jest największe. Jeśli uzyskany wynik jest pozytywny, kobieta jest najprawdopodobniej w ciąży i powinna udać się do ginekologa.
Jeśli przy braku miesiączki wynik przeprowadzonego szybkiego testu ciążowego jest negatywny, warto powtórzyć go po upływie 7–14 dni. Otrzymany ponownie negatywny wynik przy braku okresu może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych. Do przyczyn braku miesiączki oprócz ciąży zalicza się m.in. zaburzenia gospodarki hormonalnej oraz choroby takie jak anoreksja, czy anemia. Brak miesiączki może być także rezultatem niewydolności nerek, chorób krwi, a nawet chorób wątroby. Może również wiązać się ze zmianami diety i codziennego trybu życia, stresem, przemęczeniem, czy zbyt intensywną aktywnością fizyczną.
Wiarygodność testów ciążowych
Szybki test ciążowy wykonywany w warunkach domowych, jego wiarygodność wynosi zwykle od 95 do 99%. Po ilu dniach test ciążowy jest wiarygodny? To, po jakim czasie kobieta może wykonać test ciążowy, zależy m.in. od jego czułości. Informację o minimalnym czasie, po jakim można wykonać test ciążowy, można znaleźć w ulotce. Sposób prezentacji wyników testów może być różny. Najczęściej ciążę oznaczają dwie linie, natomiast w przypadku testów elektronicznych mogą pojawiać się inne oznaczenia, jak np.+ (ciąża) i – (brak ciąży).
Warto mieć na uwadze, że zarówno odczytany zbyt wcześnie, jak i zbyt późno wynik testu ciążowego może okazać się nieprawidłowy. Czy test ciążowy po kilku godzinach jest wiarygodny? By dowiedzieć się, po jakim czasie test ciążowy jest wiarygodny, należy dokładnie zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania. Można znaleźć w niej informacje, po jakim czasie kobieta powinna sprawdzić wynik. W większości dostępnych na rynku testów ciążowych wynik odczytuje się po kilku minutach od jego wykonania. Jeśli wynik testu jest pozytywny po upływie kilku godzin, może to wynikać m.in. z różnych procesów chemicznych zachodzących w kobiecym organizmie. W takiej sytuacji najlepiej wykonać test ponownie, gdyż wcale nie musi świadczyć o ciąży.
Jak odczytać wynik testu ciążowego?
Wynik należy odczytywać po wcześniejszym naniesieniu próbki moczu na test ciążowy. Na teście ciążowym znajdują się dwa pola – pole kontrolne i pole diagnostyczne. Jeśli kreska (prążek) pojawi się wyłącznie w polu diagnostycznym (T) lub nie pojawi się w polu kontrolnym (C), oznacza to, że test nie został wykonany poprawnie i należy go powtórzyć. Jeśli szybki test ciążowy wykonany został prawidłowo, kreska zawsze pojawia się w polu kontrolnym (C) – wtedy kobieta może przejść do interpretacji wyniku.
Jak wygląda negatywny test ciążowy? Kreska, która pojawiła się wyłącznie w polu kontrolnym, oznacza, że kobieta nie jest w ciąży. Kreska na teście ciążowym widoczna w polu kontrolnym i w polu diagnostycznym oznacza wynik pozytywny. Kolejnym krokiem jest zgłoszenie się do ginekologa, który zleci dalsze badania – najczęściej jest to test ciążowy z krwi lub badanie ultrasonograficzne (USG).
Duże znaczenie w interpretacji wyniku ma również intensywność zabarwienia kreski testowej. Słabo widoczna kreska na teście ciążowym również może oznaczać wynik pozytywny. Ledwo widoczna kreska na teście ciążowym może być spowodowana bardzo wczesną ciążą lub zbyt dużą ilością spożytych przed wykonaniem testu płynów. Może to również oznaczać, że test jest przeterminowany lub wcześniej był przechowywany w złych warunkach. W tym przypadku dla pewności warto test powtórzyć po kilku dniach.
Menopauza a test ciążowy
W ciążę kobieta może zajść również w okresie przedmenopauzalnym. Okres pokwitania u kobiet może trwać nawet kilka lat, dlatego często dochodzi do sytuacji, kiedy długie przerwy między poszczególnymi krwawieniami sprawiają, że kobieta myśli, że nie może mieć już dzieci. Zajść w ciążę może kobieta prowadząca aktywne życie seksualne i niestosująca antykoncepcji. Pozytywny wynik szybkiego testu ciążowego może się pojawić także w takiej sytuacji. By potwierdzić wynik pozytywny, najlepiej zgłosić się do ginekologa, gdyż w okresie okołomenopauzalnym często wychodzą również testy fałszywie pozytywne, co wiąże się z zachodzącymi w organizmie kobiety zmianami hormonalnymi.
Gdzie kupić test ciążowy i ile kosztuje test ciążowy?
By kupić test ciążowy najlepiej zajrzeć do apteki stacjonarnej bądź internetowej. Wówczas kobieta może być pewna, że produkt jest właściwie przechowywany, a ma to znaczenie dla wiarygodności badania. Czy test ciążowy można kupić bez recepty? Kupienie testu ciążowego nie wymaga recepty, więc można go dokonać bez wcześniejszej wizyty u lekarza. Ile kosztuje test ciążowy w aptece? Ceny testów ciążowych często różnią się. Wpływ na cenę ma rodzaj testu, jego czułość, a nawet marka. Cena najtańszego testu ciążowego nie jest wygórowana – ceny zaczynają się zwykle od kilku lub kilkunastu złotych.